Η τριχόπτωση είναι μια απρόβλεπτη καλοήθης νόσος, αγνώστου αιτιολογίας

Σε αυτήν παρατηρείται η απόλυτη έλλειψη ή και η αραίωση των τριχών της κεφαλής ή και του σώματος λόγω πτώσεως και σπάνια λόγω αγενεσίας.

Ενοχοποιούνται συχνότερα διάφοροι γενετικοί παράγοντες και κληρονομικότητα (10% με 42% θετικό οικογενειακό ιστορικό), σωματικό και ψυχικό στρες, τραυματισμοί και παρατεταμένα εμπύρετα νοσήματα, αυτοάνοσα νοσήματα, θυρεοειδοπάθειες, αναιμία, σακχαρώδης διαβήτης, μυασθένεια και ελκώδη κολίτιδα.

Συσχέτιση με λοιμώξεις, φάρμακα και ψυχολογικοί παράγοντες είναι μερικά ακόμη από τα αίτια.

Σε όλο το σώμα υπάρχουν 5.000.000 τρίχες.

Από αυτές 1.000.000 βρίσκονται στο κεφάλι κι από αυτές 100.000 – 150.000 βρίσκονται στο τριχωτό της κεφαλής.

Η τριχόπτωση

Θεωρείται φυσιολογική η πτώση από 50-100 τρίχες ημερησίως, εφόσον αντικαθίστανται από αντίστοιχες φυσιολογικές τρίχες.

Σε κανονικές συνθήκες το 80-85% των τριχών βρίσκονται στην αναγενή φάση που διαρκεί περίπου 6 χρόνια.

Τότε μεγαλώνουν και είναι δυνατές και δύσκολο να βγουν από το δέρμα.

Το 1 με 2% βρίσκεται στην καταγενή φάση, που διαρκεί περίπου 1 μήνα και η τρίχα σταματά να αναπτύσσεται και προοδευτικά νεκρώνεται.

Το 15 με 20% βρίσκεται στην τελογενή φάση όπου έχει νεκρωθεί ο βολβός (ρίζα) τους και απλά συγκρατούνται στο θύλακο μέχρι να πέσουν (διάρκεια 3-4 μήνες.

Τέλος το 1 με 2% των τριχών είναι δυστροφικές.

Σε κάποια άτομα, όμως, η πτώση δεν είναι σταθερή και παρουσιάζει εποχιακή διακύμανση.

Στην πράξη, χάνουμε λιγότερες από 100 τρίχες ημερησίως.

Όταν, όμως η απώλεια είναι μεγαλύτερη, τότε η κατάσταση είναι παθολογική.

Ιδιαίτερα αν οι νέες τρίχες είναι λεπτότερες και μικρότερες από αυτές που αντικαθιστούν.

Οι άνδρες είναι ο πρωταρχικοί στόχοι της τριχόπτωσης, λόγω της ορμονικής εξάρτησης αυτής της διαδικασίας.

Ουσιαστικά, η αφθονία αρσενικών ορμονών (της τεστοστερόνης) έχει την τάση να προκαλεί σταδιακά ατροφία του τριχικού θυλακίου.

Η εικόνα ενός άνδρα χωρίς μαλλιά κάθε άλλο παρά ασυνήθιστη είναι, ιδίως σε ηλικίες άνω των 50 ετών.

Η φαλάκρα, κάνει την εμφάνισή της συνήθως από την εμπρόσθια γραμμή, στους κροτάφους και στην κορυφή.

Αφήνει πιο πυκνά τα σημεία στο «στεφάνι» του κεφαλιού.

Η τριχόπτωση στους άνδρες είναι σε μεγάλο βαθμό κληρονομική.

Για τον λόγο αυτόν βλέπουμε συχνά τους γιους να ακολουθούν τα χνάρια του πατέρα τους, ως προς την εικόνα των μαλλιών τους.

Η αραίωση και η πτώση των μαλλιών δεν είναι μόνο ανδρική υπόθεση.

Αφορά και τις γυναίκες και μάλιστα έχει επίσης ισχυρό κληρονομικό υπόβαθρο.

Έχει και σε αυτήν την περίπτωση (όπως και στους άνδρες) σχέση με τη γήρανση, καθώς επίσης μπορεί να συνδέεται με διάφορες καταστάσεις υγείας, όπως οι διαταραχές του θυρεοειδούς ή το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.

Μπορεί επίσης να οφείλεται σε εγκυμοσύνη, κακή διατροφή, αναιμία ή την υπερβολική έκθεση των μαλλιών σε βαφές, πιστολάκι, περμανάντ, προϊόντα styling.

Η κληρονομικότητα είναι βασικός παράγοντας τριχόπτωσης.

Οι άνδρες όπως και οι γυναίκες μπορεί να έχουν προδιάθεση για τριχόπτωση καταγεγραμμένη στα γενετικό υλικό τους.

Αυτό εξηγεί την κληρονομικότητα αυτού το προβλήματος.

Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι πολύ εύκολο να επέμβουμε και να τις σταματήσουμε.

Η κακή διατροφή είναι ένας δεύτερος πολύ σοβαρός παράγοντας που επιταχύνει την αραίωση της τρίχας.

Καλό είναι να εμπλουτίσουμε τις διατροφικές μας συνήθειες με πολλά λαχανικά και φρούτα και να αποφεύγουμε τις τροφές με λιπαρά και θερμίδες.

Η διατροφική έλλειψη είναι ακόμη ένας παράγοντας που μπορεί να οδηγήσει σε τριχόπτωση.

Η τρίχα είναι ένας ζωντανός οργανισμός και χρειάζεται βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία για να αναπτυχθεί και να ανανεωθεί.

Χρειάζεται σίδηρο, ψευδάργυρο, βιταμίνες Β2, Β5, Β6, Β8, ΡΡ και αμινοξέα, στοιχεία απαραίτητα τόσο για την ζωντάνια και υγεία της τρίχας, όσο και για την ομορφιά της.

Για να διασφαλίσουμε, λοιπόν, ότι η τρίχα θα μπορέσει να πάρει όλα αυτά τα στοιχεία που χρειάζεται για να είναι υγιής, θα πρέπει να έχουμε μία ισορροπημένη διατροφή.

Οι εξαντλητικές δίαιτες μπορούν να συμβάλουν και αυτές στην τριχόπτωση, καθώς τις περισσότερες φορές δεν είναι διατροφικά ισορροπημένες και έχουν καταστρεπτικές συνέπειες για τα μαλλιά μας.

Το άγχος βοηθά στην απώλεια της τρίχας και στη λέπτυνση των μαλλιών.

Το κακό είναι ότι σχετικά με το άγχος, δεν υπάρχει κάποιο μαγικό χάπι για να περάσει.

Θα πρέπει να μάθουμε να το διαχειριζόμαστε, είτε με τη βοήθεια κάποιου ειδικού, είτε μέσω άλλων διεξόδων, όπως τα σπορ, το περπάτημα, τις δημιουργικές ασχολίες, τον καλό ύπνο τη νύχτα και την υγιεινή ζωή.

Οι ορμόνες, η διαδικασία της κύησης και του τοκετού προσωρινά μπορεί να προκαλέσουν τριχόπτωση.

Τις περισσότερες φορές όμως, λίγους μήνες αργότερα, η τριχόπτωση παύει και τα μαλλιά επανέρχονται στην προηγούμενη κατάστασή τους.

Πολλές γυναίκες παρουσιάζουν αύξηση της τριχόπτωσης μέχρι και έξι μήνες αφού γεννήσουν.

Επίσης, πολλές γυναίκες που κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης λαμβάνουν σίδηρο, παρατηρούν αύξηση των τριχών και όταν σταματούν το σίδηρο, παρατηρούν λέπτυνση της τρίχας.

Η εμμηνόπαυση συμβάλλει στην αραίωση της τρίχας και γενικότερα στην τριχόπτωση, σε κάποιες περιπτώσεις γυναικών.

Επειδή όλες οι γυναίκες θα περάσουν την περίοδο αυτή, μπορούν να παίρνουν βιταμίνες και ειδικά συμπληρώματα που υπάρχουν στο φαρμακείο για την ενδυνάμωση της τρίχας.

Η κατάθλιψη, η έλλειψη σιδήρου και ο θυρεοειδής μπορούν να συμβάλλουν τα μέγιστα στην απώλεια της τρίχας.

Ρόλο παίζει και η φυσική και ψυχολογική μας κατάσταση είναι άρτια συνδεδεμένες με την τριχόπτωση.

Η κατάθλιψη, η υπερκόπωση, το άγχος, η έλλειψη ύπνου μπορούν να προκαλέσουν σημαντική πτώση των μαλλιών μας.

Οι επιπτώσεις, όμως δεν σταματούν εκεί καθώς και η ποιότητα της τρίχας μπορεί να επηρεαστεί.

Έτσι η τρίχα σπάει πολύ εύκολα, ξηραίνεται, χάνει τη λάμψη της και δημιουργείται πιτυρίδα.

Οι βαφές, το ντεκαπάζ, το δυνατό βούρτσισμα και το συχνό ίσιωμα με το πιστολάκι είναι παράγοντες που κάνουν εύθραυστα τα μαλλιά σας και τη ρίζα τους, με αποτέλεσμα να πέφτουν σε μεγάλες ποσότητες.

Τα φάρμακα που είναι σχεδιασμένα για να κάνουν καλό σε μια κατάσταση, μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη των μαλλιών αρνητικά.

Για παράδειγμα, σε περίπτωση χορήγησης αντισυλληπτικών φαρμάκων, στο ξεκίνημα της λήψης τους ή στην απότομη διακοπή τους, παρατηρείται έξαρση της τριχόπτωσης.

Αντιμετώπιση και πρόληψη

Οι θεραπείες της ανδρογενετικής αλωπεκίας (τριχόπτωση) διακρίνονται στις παρακάτω κατηγορίες.

Υπάρχει τοπική θεραπεία με μινοξιδίλη και συστηματική θεραπεία (φιναστερίδη, δουταστερίδη).

Μπορεί να γίνει χειρουργική διόρθωση με μεταμόσχευση τριχοθυλακίων ή τοπικές ενέσεις κορτιζόνης.

Επειδή όμως η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη, οι ειδικοί συστήνουν τα παρακάτω, σε άνδρες και γυναίκες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα τριχόπτωσης.

Κάντε σωστή και ισορροπημένη διατροφή με λήψη κατάλληλων συμπληρωμάτων διατροφής.

Περιορίστε τη χρήση προϊόντων περιποίησης μαλλιών, που εξασθενούν την τρίχα και προκαλούν τριχόπτωση.

Κάντε προσεκτικό και απαλό λούσιμο και βούρτσισμα.

Αν οι χειρισμοί αυτοί δεν γίνονται προσεκτικά, ταλαιπωρούν τα μαλλιά, µε αποτέλεσμα την σταδιακή τους πτώση.

Επίσης χρειάζεστε αρκετό και σωστό ύπνο, για τη σωστή συντήρηση και θρέψη των μαλλιών από τον ίδιο τον οργανισμό.

Αποφύγετε την έκθεσης των μαλλιών σε ακραίες καιρικές συνθήκες (π.χ. σε έντονο ήλιo).

Μύθοι σχετικά με την τριχόπτωση

Οι συχνές αλλαγές στα μαλλιά π.χ. περμανάντ, ίσιωμα, αλλαγή χρώματος, προκαλούν μόνιμη τριχόπτωση.

Τα κοντά μαλλιά ή το ξυρισμένο κεφάλι «δυναμώνουν» την τριχοφυΐα.

Η πιτυρίδα συμβάλλει στην πρόκληση φαλάκρας και η φαλάκρα είναι ένδειξη υψηλής ευφυΐας ή πνευματικότητας.

Η ανδρογενετική αλωπεκία (τριχόπτωση) αφορά μόνο τους άντρες.

7+1 συμβουλές πρόληψης

Χρησιμοποιείτε σαμπουάν αναγνωρισμένης μάρκας, αγορασμένο από υπεύθυνο επαγγελματία, όπως ο φαρμακοποιός.

Αν τα μαλλιά σας έχουν κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα, ο δερματολόγος ή ο φαρμακοποιός θα σας υποδείξει πιθανώς, ειδικό σαμπουάν.

Μην «ξύνεστε» με τα νύχια όταν λούζεστε.

Οι κινήσεις σας πρέπει να είναι απαλές.

Αποφύγετε το πιστολάκι με καυτό αέρα.

Αποφεύγετε τα χτενίσματα που «τεντώνουν» την τρίχα.

Υιοθετήστε μια ισορροπημένη διατροφή, που να περιλαμβάνει, στις κατάλληλες ποσότητες, όλων των ειδών τις τροφές.

Για την πρόληψη της τριχόπτωσης και την ενδυνάμωση των μαλλιών σας, χρησιμοποιήστε ένα εξειδικευμένο συμπλήρωμα διατροφής.

Αν παρατηρήσετε ξαφνική και έντονη τριχόπτωση καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.

Τα πιο πολύτιμα συστατικά για να αποφύγετε την απώλεια μαλλιών

Είναι γνωστό ότι ο ψευδάργυρος παίζει σημαντικό ρόλο στην προστασία, αλλά και την αντιμετώπιση του κοινού κρυολογήματος, αλλά οι ειδικοί εκτιμούν ότι βοηθάει και στην καλή υγεία των μαλλιών.

Επειδή το σώμα δεν έχει τρόπο να αποθηκεύσει αυτό το θρεπτικό συστατικό, θα πρέπει να το παίρνετε τακτικά μέσω της διατροφής σας για να κρατήσετε τα επίπεδά του υψηλά.

Τα τρόφιμα που περιέχουν ψευδάργυρο περιλαμβάνουν θαλασσινά, όπως στρείδια, αστακό και καβούρι, καθώς και άλλα κρέατα όπως το βοδινό, το χοιρινό και το κοτόπουλο.

Μπορείτε επίσης να βρείτε αυτό το συγκεκριμένο μέταλλο σε αυγά, δημητριακά, φασόλια, γιαούρτι και φυστίκια τύπου κάσιους.

Επίσης οι βιταμίνες Β μπορούν να σας βοηθήσουν να μειώσετε τον αριθμό των τριχών που χάνετε καθημερινά και να κρατήσετε τα μαλλιά σας πλούσια και υγιή.

Τέτοιες βιταμίνες περιλαμβάνουν τη νιασίνη, τη θειαμίνη, τη ριβοφλαβίνη και όλες τις άλλες βιταμίνες τύπου Β.

Όμως το φυλλικό οξύ είναι ίσως το πιο σημαντικό που πρέπει να βεβαιωθείτε ότι έχετε στη διατροφή σας.

Πρέπει να καταναλώνετε μια ποικιλία τροφών για να βεβαιωθείτε ότι μπορείτε να πάρετε όσες περισσότερες από τις διάφορες βιταμίνες Β μπορείτε.

Θα τις βρείτε στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης, τις πρωτεΐνες από άπαχο κρέας (όπως τα ψάρια, το κοτόπουλο και τη γαλοπούλα), τα φασόλια, τα καρύδια και τα διάφορα θαλασσινά.

Οι τροφές με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε φυλλικό οξύ είναι τα φασόλια, οι φακές, το σπανάκι και τα σπαράγγια.

Εάν χάνετε περισσότερα μαλλιά από το κανονικό, μπορεί να έχετε έλλειψη σιδήρου ή αναιμία.

Έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχει άμεση συσχέτιση της έλλειψης σιδήρου με την κακή υγεία και την απώλεια μαλλιών.

Οι τροφές που είναι πλούσιες σε σίδηρο περιλαμβάνουν το συκώτι, το βόειο κρέας, τη σόγια, τις αγκινάρες, το σπανάκι και τα δαμάσκηνα.

Αν θέλετε να πάρετε κάποιο συμπλήρωμα σιδήρου, είναι σώφρον να συμβουλευτείτε πρώτα το γιατρό σας.

Μπορεί να αναστατώσει το πεπτικό σας σύστημα.

Αν τυχόν πάρετε μεγαλύτερες δόσεις, μπορεί να είναι επικίνδυνο για την υγεία σας.

Αν ο γιατρός σας το εγκρίνει, τότε μπορείτε αν θέλετε να πάρετε τον σίδηρο μαζί με βιταμίνη C.

Έτσι, θα αυξήσετε τα επίπεδα απορρόφησής του.

Το ασβέστιο βοηθά στη διέγερση των ορμονών που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη των μαλλιών, όπως τα ανδρογόνα κι άλλα ένζυμα.

Κάνει επίσης τα μαλλιά που έχετε πιο υγιή και ανθεκτικά.

Το ασβέστιο μπορείτε να το βρείτε κυρίως σε γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως το γάλα και το τυρί.

Επίσης, υπάρχει σε μεγάλη περιεκτικότητα σε τροφές όπως το μπρόκολο, τα πορτοκάλια, τα βερίκοκα και οι σαρδέλες.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η βιταμίνη D βοηθάει στην ανάπτυξη υγιών τριχοθυλακίων.

Η καλύτερη πηγή βιταμίνης D είναι τα συμπληρώματα ιχθυελαίου ή τα ψάρια όπως η ρέγκα, το γατόψαρο, η πέστροφα και ο σολομός.

Μπορείτε να την βρείτε, επίσης, στο τόφου, το γάλα σόγιας και το κανονικό γάλα.

Η βιταμίνη D δημιουργείται επίσης στο σώμα σας, όταν εκτίθεστε στον ήλιο.

Προσπαθήστε να σας βλέπει ο ήλιος για τουλάχιστον 15 λεπτά την ημέρα.

Η βιταμίνη C είναι βασική στην παραγωγή κολλαγόνου, ενός συνδετικού ιστού που δίνει τη δομή, συγκρατώντας τους ιστούς του σώματος μαζί, όπως και τους ιστούς στα μαλλιά.

Το ανθρώπινο σώμα δεν μπορεί να αποθηκεύσει την βιταμίνη C για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Οπότε δεν έχει νόημα να φορτώνεται τον οργανισμό σας στην προσπάθεια να καλύψετε τον χαμένο χρόνο.

Αντί για αυτό βεβαιωθείτε ότι θα καταναλώνετε αρκετά τρόφιμα που θα περιέχουν βιταμίνη C κάθε μέρα.

Η καλύτερη πηγή για βιταμίνη C είναι τα φρούτα, όπως τα πορτοκάλια, τα βατόμουρα, τα πεπόνια, οι πιπεριές, τα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και οι ωτομάτες.

Για άτομα που δεν έχουν πάντα την ευχέρεια ή το χρόνο για μια τέτοια διατροφή, υπάρχουν πληθώρα συμπληρώματα βιταμινών ειδικά σχεδιασμένα για την υγεία των μαλλιών.

Βότανα κατά της τριχόπτωσης

Οι γιατροί και οι φαρμακοποιοί συστήνουν για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης το δαφνέλαιο.

Ειδικά μάλιστα σε άτομα που βλέπουν να χάνουν τα μαλλιά τους εξαιτίας κάποιας πάθησης.

Το δαφνέλαιο είναι γνωστό για την τονωτική του δράση στα μαλλιά, γυναικών και ανδρών, εξαιτίας της πλούσιας σύνθεσής του σε βιταμίνες Α και Ε, καθώς και σε λιπαρά οξέα.

Η βασική του ιδιότητα είναι ότι προστατεύει τη δομή της τρίχας και ταυτόχρονα την ενισχύει.

Ειδικά όταν πρόκειται για ξηρά και ταλαιπωρημένα μαλλιά.

Εφαρμόστε λίγη ποσότητα στα δάχτυλά σας καιτρίψτε τα λίγο για να ενισχυθεί η δράση του.

Στη συνέχεια κάντε απαλό μασάζ στις ρίζες.

Απλώστε και κατά μήκος των μαλλιών.

Αφήστε όσο περισσότερο μπορείτε.

Αν γίνεται κοιμηθείτε και το πρωί ξεβγάλετε τα μαλλιά σας καλά για να μη μείνει η λιπαρότητα.

Η τσουκνίδα είναι ένα από τα πιο ταπεινά, αλλά συγχρόνως και ένα από τα πιο θαυματουργά φυτά που υπάρχουν στη φύση.

Δεν είναι υπερβολή να πει κάποιος ότι στη λαϊκή ιατρική η τσουκνίδα έχει χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση σχεδόν όλων των παθήσεων.

Τα φύλλα της περιέχουν ισταμινική ουσία, πυρίτιο, κάλιο, τανίνη, μυρμηκικό οξύ, χαλκό, νάτριο, χλώριο καθώς επίσης και βιταμίνες Α και C.

Μεταξύ των δεκάδων άλλων θεραπευτικών ιδιοτήτων της τσουκνίδας είναι και αυτή της πρόληψης της τριχόπτωσης.

Από τα φύλλα της τσουκνίδας γίνεται λοσιόν για την τόνωση της τριχοφυΐας.

Αν γίνει εξωτερική χρήση, ο χυμός του λεμονιού καθαρίζει το δέρμα, ενώ προλαμβάνει την πιτυρίδα και την τριχόπτωση.

Η άρνικα διεγείρει την κυκλοφορία του αίματος τοπικά.

Στο ξέπλυμα των μαλλιών μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα καλά αραιωμένο βάμμα, που έχουμε προμηθευτεί από φαρμακείο.

Χρήση αιθέριων ελαίων

Ανάλογα με το είδος της τριχόπτωσης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μείγμα αιθερίων ελαίων, όπως δενδρολιβανου, κέδρου, φασκόμηλου, ρίγανης, λεμονιού, τειόδενδρου και παλμαρόζας.

Κάθε φορά βέβαια πρέπει να είναι ενσωματωμένα στο κατάλληλο φυτικό λάδι, που μπορεί να είναι δαφνέλαιο, αμυγδαλέλαιο, αργκάν, κύμινο.

Ο συνδυασμός τους δεν πρέπει να είναι τυχαίος.

Πρέπει δηλαδή να εξατομικεύεται σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τη γνώμη ειδικού στην αρωματοθεραπεία.

Ελπίζουμε να μην κουράσαμε με το άρθρο.

Πιστεύουμε ότι χρειαζόταν μια εκτενής αναφορά στο πρόβλημα της τριχόπτωσης, γιατί αφορά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ανθρώπων.

Μπορούμε να βρούμε μαζί τους αποτελεσματικότερους τρόπους αντιμετώπισης της τριχόπτωσης και συγχρόνως να υποστηρίξουμε την υγιή ανάπτυξη των δικών σας μαλλιών.

Επιμέλεια: Διονύσιος Μεντές, Φαρμακοποιός-Αρωματοθεραπευτής
www.pharmajoy.gr