Η πεπτική δυσλειτουργία, μπορεί να είναι υπεύθυνη για μια σειρά από ασθένειες, όπως τη μειωμένη άμυνα του ανοσοποιητικού, τις αυτοάνοσες παθήσεις, ακόμα και την κατάθλιψη και τη χρόνια κόπωση, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Αντίστροφα, όσο πιο καλά λειτουργεί το πεπτικό σύστημα, τόσο πιο υγιείς είμαστε. Επομένως, είναι σημαντικό να διατηρούμε υγιές το πεπτικό μας σύστημα.
Ας δούμε τις συχνότερες ασθένειες του πεπτικού συστήματος
Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
Ο όρος περιλαμβάνει μια ποικιλία διαταραχών του εντέρου που αφορά περίπου το 20% του πληθυσμού. Τα τυπικά συμπτώματα είναι ο πόνος και η δυσφορία στην κοιλιά, καθώς και το αίσθημα του φουσκώματος και συσσώρευσης αερίων.
Χαρακτηριστικό της διαταραχής είναι εναλλαγή δυσκοιλιότητας με διάρροια.
Το σύνδρομο αυτό, που είναι στην ουσία μια φλεγμονώδης κατάσταση, είναι πιο συχνό στις γυναίκες απ’ ότι τους άνδρες. Τα συμπτώματα προκαλούνται ή επιδεινώνονται και από ψυχολογικούς παράγοντες, όπως το στρες, το άγχος και η ανησυχία, αλλά και από διάφορους τύπους τροφίμων.
Πεπτικό έλκος, γαστρίτιδα
Στις περισσότερες περιπτώσεις προκαλείται από ένα βακτήριο, το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού. Τα συμπτώματα είναι περιοδική δυσφορία στο επιγάστριο (κάτω από το στέρνο και πάνω από τον αφαλό στο κέντρο της κοιλιάς) με τη μορφή της καούρας και ξινίλας αλλά και πόνου και εμφανίζεται στο 30% των ανθρώπων.
Η λοίμωξη μπορεί να ανιχνευθεί με την εξέταση κοπράνων ή αναπνοής. Η θεραπεία γίνεται με συνδυασμό αντιβιοτικών.
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμιση και καούρες
Οι καούρες στο επιγάστριο εκδηλώνονται με μια αίσθηση οξύ πόνου, συνήθως μετά από γεύμα. Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) ουσιαστικά είναι η επιστροφή στον οισοφάγο μιας ποσότητας του γαστρικού περιεχομένου.
Μια παλινδρόμηση έως έναν βαθμό είναι φυσιολογική. Ωστόσο, όταν επαναλαμβάνεται ή όταν είναι μεγάλης διάρκειας αυτή η παλινδρόμηση γίνεται παθολογική.
Η πιο συχνή επιπλοκή είναι η οισοφαγίτιδα, ενώ η παχυσαρκία επιδεινώνει το πρόβλημα. Μπορεί να εκδηλωθεί με χρόνιο βήχα, άσθμα, φαρυγγίτιδα, βραχνάδα στη φωνή, θωρακικούς πόνους.
Αυτά που επιδεινώνουν τη ΓΟΠ είναι το άγχος, τα μεγάλα γεύματα, τα τηγανιτά, λιπαρά, πολλά γλυκά, ορισμένα αντιφλεγμονώδη φάρμακα, η εκτέλεση κινήσεων που επιβαρύνουν την πίεση στην κοιλιά και η θέση του ύπνου. Η επίσκεψη στον γιατρό επιβάλλεται.
Μέτρα κατά της καούρας και της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης
- Μην ξαπλώνετε πριν περάσει τουλάχιστον μια ώρα από το γεύμα
- Περιορίστε τον καφέ, το τσάι, το γάλα ή τη σοκολάτα γάλακτος που διεγείρουν την όξινη παραγωγή του στομάχου, τα αλκοολούχα ποτά που ευνοούν τη χαλάρωση του σφικτήρα μεταξύ οισοφάγου και στομάχου, τα αεριούχα ποτά που προκαλούν φούσκωμα, το ξύδι και τα μπαχαρικά που προκαλούν καούρες.
- Τρώτε περισσότερα φρούτα και λαχανικά.
- Τρώτε τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D (γάλα, τυρί, γιαούρτι, μπρόκολο, αυγά, συκώτι, σολομό).
- Αποφύγετε λιπαρές τροφές (κόκκινο κρέας, χοιρινό, μπέικον, λουκάνικα, αλλαντικά).
- Μην φοράτε σφιχτά ρούχα.
Δυσπεψία
Η δυσπεψία σαν όρος περιλαμβάνει όλα τα προβλήματα που σχετίζονται με την πέψη, όπως η μεγάλη διάρκειά της, το αίσθημα φουσκώματος, η ναυτία, ο εμετός. Συνήθως, όλα τα συμπτώματα εμφανίζονται μετά από μεγάλα γεύματα, ενώ αν το πρόβλημα είναι χρόνιο, διαρκούν τουλάχιστον 4 εβδομάδες.
Πρέπει λοιπόν κανείς να επισκέπτεται τον ειδικό, εάν τα συμπτώματα γίνονται χρόνια, εάν συνοδεύονται από πυρετό ή κοιλιακούς πόνους, εάν δεν υποχωρούν με τη θεραπεία.
Για να αποφύγετε τη δυσπεψία, καλό θα ήταν να περιορίσετε τις τροφές που χωνεύονται δύσκολα και τις λιπαρές τροφές, να καταναλώνετε ελαφριά και μικρά γεύματα και να ελαχιστοποιήσετε την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών.
Τροφική δυσανεξία
Είναι ένα αυξανόμενο πρόβλημα στον δυτικό κόσμο, καθώς περίπου το 20% του πληθυσμού αισθάνεται ότι κάποιο τρόφιμο του προκαλεί δυσφορία με τη μορφή δυσκοιλιότητας, διάρροιας, ναυτίας, πόνου στο στομάχι, μετεωρισμού ή γαστροοισοφαγικής παλινδρόμισης.
Μερικοί γίνονται ευερέθιστοι, υπερκινητικοί, ενώ άλλοι βιώνουν συμπτώματα υπνηλίας. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν κεφαλαλγία ή ημικρανία, μυϊκούς πόνους και δυσκολία στη συγκέντρωση.
Κοιλιοκάκη
Είναι μια κατάσταση που μειώνει την ικανότητα του οργανισμού να διασπάσει ορισμένα τρόφιμα. Οι ασθενείς με κοιλιοκάκη εμφανίζουν συμπτώματα όταν καταναλώνουν ψωμί, ζυμαρικά, πίτσα και δημητριακά. Ορισμένα τρόφιμα περιέχουν μια πρωτεΐνη που ονομάζεται γλουτένη.
Η γλουτένη καταστρέφει το έντερο των ασθενών με κοιλιοκάκη, με συνέπεια ο οργανισμός να μην μπορεί να απορροφήσει τα θρεπτικά συστατικά από τα τρόφιμα.
Σε ποσοστό 79%, οι ασθενείς εκδηλώνουν συμπτώματα όπως: διάρροια, μετεωρισμό, αφθώδη στοματίτιδα, εναλλαγές διάρροιας με δυσκοιλιότητα, ανορεξία, αέρια ή λιπαρές κενώσεις.
Διαταραχές κενώσεων : Διάρροια και δυσκοιλιότητα
Διάρροια ορίζεται η κατάσταση στην οποία έχουμε συνεχείς και υδαρείς κενώσεις. Η διάρροια μπορεί να είναι οξεία με βίαιη έναρξη που συνοδεύεται συνήθως από εμετούς και κοιλιακό πόνο, ενώ με θεραπεία εξελίσσεται ιδανικά σε 3-5 ημέρες.
Η χρόνια, διαρκεί πάνω από 4 εβδομάδες με υδαρείς κενώσεις άνω των 3 την ημέρα και χρήζει ιατρικής παρακολούθησης λόγω της πληθώρας αιτιολογιών.
Επίσης, μπορεί να είναι λοιμώδης και να οφείλεται στις τοξίνες που εκκρίνουν παθογόνοι μικροοργανισμοί (ιοί, βακτήρια, μύκητες…). Οι διάρροιες αυτές είναι έντονες και συχνές και οδηγούν σε απώλεια ηλεκτρολυτών, ενώ συχνά συνοδεύονται με πυρετό.
Εδώ να αναφέρουμε και ειδικές περιπτώσεις όπως η ιογενής διάρροια από γαστρεντερίτιδα, η διάρροια του ταξιδιώτη από ιό ή από το βακτήριο Escherichia Coli ή τέλος διάρροια λόγω τροφικής δηλητηρίασης ή λόγω λήψης φαρμάκων (αντιβιοτικά…).
Δυσκοιλιότητα (η οποία αναλύεται εκτενέστερα στο επόμενο άρθρο του αφιερώματος), ορίζεται η κατάσταση στην οποία οι κενώσεις δεν ξεπερνούν τις τρεις ανά εβδομάδα και αυτό μπορεί να συνοδεύεται από κοιλιακό πόνο, κράμπες εντερικές και φουσκώματα. Πλήττει το 10% των ενηλίκων άνω των 65 ετών και περισσότερο τις γυναίκες.
Παράγοντες που την επιβαρύνουν είναι η μειωμένη πρόσληψη φυτικών ινών, νερού, φυσικής εξάσκησης, η παχυσαρκία, τα ταξίδια, η ηλικία, η κατάχρηση υπακτικών, η κατανάλωση κάποιων φαρμάκων όπως τα οπιοειδή, τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, όπως και άλλες παθήσεις του εντέρου.
Εκκολπώματα
Είναι σακοειδείς προπτώσεις του βλεννογόνου και του υποβλεννογόνιου χιτώνα, διαμέσου της μυϊκής στιβάδας του τοιχώματος του παχέος εντέρου.
Μοιάζουν σαν σακουλάκια ή τρύπες από τυρί και σχηματίζονται κατά το σφίξιμο στη διάρκεια της κένωσης, ιδίως όταν υπάρχει δυσκοιλιότητα.
Συνήθως εντοπίζονται στο παχύ έντερο και συναντώνται σε ποσοστό 50% σε άτομα άνω των 60 ετών. Το πιο κοινό σύμπτωμα είναι ο πόνος στο αριστερό κάτω μέρος της κοιλιάς, αλλά και πυρετός, διάρροια, ναυτία, εμετός ή δυσκοιλιότητα.
Καρκίνος του παχέος εντέρου
Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου αυξάνεται μετά την ηλικία των 50 ετών. Υπάρχουν επίσης περισσότερες πιθανότητες να εκδηλωθεί καρκίνος στο παχύ έντερο, αν συνυπάρχουν πολύποδες, ελκώδης κολίτιδα, νόσος Crohn, οικογενειακό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου, εάν ακολουθείται μια χρόνια διατροφή πλούσια σε λιπαρά ή σε καπνιστές.
Τις πιο πολλές φορές, ο καρκίνος του παχέος εντέρου αρχίζει με μικρές, μη καρκινικές καλοήθεις μάζες κυττάρων που ονομάζονται αδενωματώδεις πολύποδες.
Με τον καιρό, ορισμένοι από αυτούς τους πολύποδες εξελίσσονται σε καρκινικά κύτταρα του παχέος εντέρου. Τα συμπτώματα είναι η αιμορραγία στα κόπρανα, η επίμονη κοιλιακή δυσφορία, οι κράμπες, τα αέρια, η αδυναμία ή κόπωση, η ανεξήγητη απώλεια βάρους, η διάρροια ή η δυσκοιλιότητα.
Μαριλένα Αδικημενάκη, Φαρμακοποιός
www.y-o.gr
