Οι θερμιδικές ανάγκες αυξάνονται λίγο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Σε καμιά περίπτωση βέβαια τόσο όσο «για να τρώει για δύο»!
Γενικά, οι θρεπτικές ανάγκες των εγκύων γυναικών καλύπτονται από μια διατροφή πλούσια σε ποικιλία τροφών.
Η κατανομή υδατανθράκων-λιπιδίων-πρωτεϊνών είναι η ίδια με τη κλασική διατροφή του ενήλικα.
Τα συμπληρώματα διατροφής είναι απαραίτητα μόνο σε περιπτώσεις ανεπάρκειας.
Ειδικές συστάσεις ωστόσο, έχουν δοθεί σχετικά με το φυλλικό οξύ και το ιώδιο.
Το Φυλλικό Oξύ
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το ποσό του φυλλικού οξέος (βιταμίνη Β9) μειώνεται στο αίμα των γυναικών.
Η μείωση αυτή συνδέεται με τις ανάγκες του εμβρύου.
Οι ημερήσιες ποσότητες φυλλικού οξέος που λαμβάνονται από τη διατροφή είναι περίπου 300 μικρογραμμάρια την ημέρα. Φυλλικό οξύ βρίσκουμε στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το κατσαρό λάχανο, το σπανάκι και το μπρόκολο, στα όσπρια, τα εσπεριδοειδή, το συκώτι, τη μαγιά μπύρας κλπ.
Η πρόσληψη στην εγκυμοσύνη συνιστάται να είναι 400 μικρογραμμάρια ανά ημέρα.
Η Ανεπάρκεια σε φυλλικό οξύ μπορεί να υπάρχει ήδη στην έγκυο, ειδικά εάν τα αποθέματα φυλλικού οξέος στα πρώιμα στάδια της κύησης είναι χαμηλά, εξαιτίας παραγόντων, όπως ο χαμηλός δείκτης μάζας σώματος (κάτω των 18), η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, το κάπνισμα, η λήψη αντιεπιληπτικών φαρμάκων, αντισυλληπτικών κ.ά.
Αυτή η ανεπάρκεια φυλλικού οξέος μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του εμβρύου, με επιπτώσεις όπως ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα (δισχιδής ράχη, εγκεφαλοκήλη, ανεγκεφαλία), λαγόχειλο, συγγενείς καρδιακές ανωμαλίες, ανωμαλίες των άκρων και των ουροφόρων οδών.
Η ανάπτυξη του νευρικού σωλήνα ολοκληρώνεται κατά την τέταρτη εβδομάδα της κύησης, συχνά πριν η εγκυμοσύνη γίνει γνωστή.
Ως εκ τούτου, ένα συμπλήρωμα φυλλικού οξέος από 400 μικρογραμμάρια (ή 0,4 mg) ανά ημέρα, συνιστάται σε όλες τις γυναίκες που επιθυμούν να συλλάβουν, ένα μήνα πριν από την εγκυμοσύνη και κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων μηνών της κύησης, προκειμένου να αποτρέψει την εμφάνιση αυτών των δυσπλασιών.
Για τις γυναίκες με ιστορικό γενετικών ανωμαλιών στο πρώτο παιδί ή στο στενό οικογενειακό τους περιβάλλον, η δόση της βιταμίνης Β9 πρέπει να αυξηθεί σε 5 mg ανά ημέρα.
Ανεπάρκεια Ιωδίου
Το ιώδιο είναι απαραίτητο για την παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών.
Το πρώτο τρίμηνο της κύησης το έμβρυο χρησιμοποιεί τις θυρεοειδικές ορμόνες της μητέρας.
Ακόμη και μια ήπια έλλειψη ιωδίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στη γέννηση και ανάπτυξη του εμβρύου, συμπεριλαμβανομένης της υπολειτουργίας του θυρεοειδούς του.
Συνεπώς, συνιστάται όλες οι έγκυες και οι θηλάζουσες γυναίκες να λαμβάνουν ένα συμπλήρωμα διατροφής που περιέχει ιώδιο κάθε μέρα.
Η πρόσληψη ιωδίου από γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία θα πρέπει να είναι κατά μέσο όρο 150 μικρογραμμάρια ανά ημέρα, η οποία θα πρέπει να αυξηθεί σε περίπου 250 μικρογραμμάρια κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού.
Το Σίδηρο
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πρέπει να λαμβάνονται τουλάχιστον 27 mg Σιδήρου την ημέρα.
Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την πρόληψη της αναιμίας και του πρόωρου τοκετού, καθώς και για την ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου.
Το Ασβέστιο (1200-1500 mg ημερησίως)
Τα συμπληρώματα ασβεστίου βοηθούν στην ανάπτυξη των οστών του εμβρύου.
Η ποσότητα και ο τύπος του συμπληρώματος εξαρτάται από τον οργανισμό του κάθε άτομου.
Συνηθίζεται να λαμβάνεται ως ανθρακικό ασβέστιο σε ταμπλέτες των 500 mg 2-3 φορές την ημέρα μαζί με τα γεύματα.
Αν η έγκυος λαμβάνει και συμπληρώματα σιδήρου, πρέπει να περάσουν τουλάχιστον 2 ώρες μετά τη λήψη για να πάρει το ασβέστιο, γιατί το ασβέστιο μπορεί να μειώσει την απορρόφηση του σιδήρου.
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που έχουν υψηλό κίνδυνο να εμφανίσουν υψηλή πίεση αίματος και παίρνουν συμπληρώματα ασβεστίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, έχουν λιγότερες πιθανότητες να πάσχουν από προεκλαμψία σε σύγκριση με εκείνες που δεν έχουν πάρει συμπληρώματα.
Εντούτοις, είχαν μικρό όφελος οι γυναίκες που δεν διέτρεχαν μεγάλο κίνδυνο.
Επίσης, προτείνεται να αποφεύγεται η κατανάλωση αλμυρών πρωτεϊνούχων τροφίμων, καθώς και το τσάι ή ο καφές, μιας και αυτά εμποδίζουν την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό.
Για την απορρόφηση του ασβεστίου, αλλά και του φωσφόρου, σημαντική είναι η βιταμίνη D (συμπλήρωμα βιταμίνης D, 10μg την ημέρα).
Τέλος, τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι επίσης σημαντικά για την ανάπτυξη του κεντρικού νευρικού συστήματος των εμβρύων, πριν και μετά τη γέννησή τους.
Σε κάθε περίπτωση τα συμπληρώματα βιταμινών και μετάλλων προσφέρουν ασφάλεια σε μια έγκυο γυναίκα, ώστε να είναι σε θέση να ικανοποιήσει τις θρεπτικές της ανάγκες.
Διατροφικές Ελλείψεις στη Διάρκεια της Εγκυμοσύνης και Πιθανές Επιπτώσεις στο Έμβρυο
• Η ανεπάρκεια σε θερμίδες μπορεί να οδηγήσει σε λιποβαρές μωρό ή σε πρόωρο τοκετό,
• Η έλλειψη σε πρωτεΐνες μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλό βάρος γέννησης,
• Η έλλειψη σε σίδηρο μπορεί να οδηγήσει σε λιποβαρές μωρό, σε προωρό τοκετό ακόμη και σε θάνατο του εμβρύου,
• Η έλλειψη σε ψευδάργυρο μπορεί να οδηγήσει σε εμβρυακές δυσπλασίες, συμπεριλαμβανομένων και των ανωμαλιών του νευρικού σωλήνα και
• Η έλλειψη σε φυλλικό οξύ μπορεί να οδηγήσει σε ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα.
Συμβουλές Διατροφής Πριν την Κύηση
• Συστήνεται η λήψη συμπληρωμάτων φυλλικού οξέος ένα μήνα πριν από τη σύλληψη και τους δύο πρώτους μήνες της κύησης.
• Σύμφωνα με τις συστάσεις της που συνιστάται η λήψη ιωδίου σε δόση 100 mcg / ημέρα σε όλες τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας (15-45 ετών) και σε δόση 200 mcg / ημέρα κατά τους πρώτους μήνες της κύησης.
• Κρίνεται σκόπιμη η διαιτητική αγωγή των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας τόσο πριν όσο και μετά τη σύλληψη, έτσι ώστε να εφοδιαστούν με το σύνολο όλων των απαραίτητων διατροφικών οδηγιών και να ξεκινήσουν τη διαδικασία υιοθέτησης των υγιεινών διαιτητικών τακτικών που θα τους εξασφαλίσουν μία φυσιολογική εγκυμοσύνη, έναν ομαλό τοκετό και ένα υγιές βρέφος.
• Η γυναίκα πρέπει να φτάσει στο ιδανικό για αυτή βάρος πριν τη σύλληψη, εφόσον σε καμία περίπτωση δεν προτείνεται η απώλεια βάρους κατά την κύηση.
• Πρέπει επίσης να λαμβάνεται ειδική μέριμνα ώστε να εντοπίζονται και να διορθώνονται όλες οι διατροφικές ανεπάρκειες πριν τη σύλληψη.
Οι κατάλληλες αιματολογικές εξετάσεις μπορούν να αποκαλύψουν την ανεπάρκεια του σώματος σε απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία, τα οποία θα αντιμετωπιστούν με τις αντίστοιχες υγιεινοδιαιτητικές προσαρμογές και τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής.
Πέννυ Λαζογεώργου, Φαρμακοποιός
www.y-o.gr