Είναι γεγονός ότι η γονιμότητα της γυναίκας αλλά και του άντρα αλλάζει καθώς περνά από τη μια δεκαετία της ζωής της στην άλλη.
Διαφορετική είναι η γονιμότητα μιας γυναίκας στη δεκαετία των 20, αλλάζει μετά τα 30 και μειώνεται ενώ πλησιάζει τα 40.
Σε αυτήν την ηλικία τα ωάρια υφίστανται αλλαγές που δυσκολεύουν όλο και περισσότερο τη σύλληψη.
Την ίδια ώρα οι άντρες παρουσιάζουν κι αυτοί αλλαγές, οι οποίες μειώνουν αργά αλλά σταθερά τη δική τους γονιμότητα.
Όμως οι αλλαγές στα δύο φύλα δεν είναι ίδιες.
Όσον αφορά τη γυναικεία γονιμότητα τον καθοριστικό ρόλο παίζει η ποιότητα των παραγομένων ωαρίων, η οποία φθίνει μετά τα 35.
Στους άντρες, η μείωση της αναπαραγωγικής ικανότητας είναι πιο αργή και γίνεται έκδηλη ακόμα και μετά τα 50 τους χρόνια.
Οι αλλαγές που συμβαίνουν ανά δεκαετία ζωής παρουσιάζονται παρακάτω.
Από 20 ως 30 ετών
Είναι τα πιο γόνιμα χρόνια και για τα δύο φύλα.
Από τα εκατομμύρια ωοθυλάκια με τα οποία γεννιέται μια γυναίκα, έχουν απομείνει 100.000-200.000, από τα οποία κάθε μήνα χάνονται περίπου 1.000, ενώ απελευθερώνονται ένα ή δύο ωάρια με την υψηλότερη δυνατή ποιότητα.
Η περίοδος συνήθως είναι σταθερή, η γυναίκα έχει ωορρηξία, επομένως είναι εύκολη η σύλληψη με φυσικό τρόπο.
Αυτό ισχύει παρά το ότι παρατηρείται μικρή μείωση της γονιμότητας καθώς πλησιάζει τα 30.
Σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα οι πιθανότητες εγκυμοσύνης είναι υψηλές, ενώ η εγκυμοσύνη είναι πιο εύκολη, ειδικά αν η γυναίκα είναι δραστήρια και βρίσκεται σε καλή φυσική κατάσταση.
Στους άντρες αυτών των ηλικιών παρατηρείται συνεχής παραγωγή και ανάπτυξη σπερματοζωαρίων.
Ένας νέος και υγιής άντρας παράγει σε καθημερινή βάση έως και 80-100 εκατομμύρια νέα σπερματοζωάρια.
Τα σπερματοζωάρια αυτά παράγονται μετά από μια διαδικασία ανάπτυξης και ωρίμανσης που διαρκεί μέχρι τρεις μήνες.
Οι ηλικίες αυτές είναι καθοριστικές για τη μελλοντική τους γονιμότητα επειδή οι συνήθειες που υιοθετούν τώρα όσον αφορά το κάπνισμα, τη διατροφή, τη καλή ποιότητα ύπνου και την άσκηση μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη μελλοντική γονιμότητά τους.
Από 30 έως 40 ετών
Η υπερκατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα και η έλλειψη ύπνου αρχίζουν να έχουν αντίκτυπο στην αντρική γονιμότητα.
Έτσι παρατηρείται συχνά μείωση στον αριθμό και την ποιότητα των παραγόμενων σπερματοζωαρίων.
Μετά τα 35 οι άντρες παράγουν όλο και περισσότερα σπερματοζωάρια με παθολογική μορφολογία και μειωμένη κινητικότητα.
Οι αλλαγές αυτές αυξάνουν τις πιθανότητες απόκτησης παιδιού με κάποια συγγενή διαταραχή.
Όσον αφορά τις γυναίκες οι ωοθήκες αρχίζουν να γερνούν όπως και όλο το σώμα.
Η ποιότητα των παραγομένων ωαρίων αρχίζει να μειώνεται και κατά συνέπεια οι πιθανότητες σύλληψης μειώνονται επίσης.
Μόλις η γυναίκα περάσει τα 35 οι πιθανότητες εγκυμοσύνης θα αρχίσουν να μειώνονται πολύ πιο γρήγορα και είναι πολύ πιο πιθανό τα παραγόμενα ωάρια να είναι προβληματικά, με αποτέλεσμα να αυξάνονται σταδιακά τα ποσοστά αποβολής.
Από 40 έως 50 ετών
Οι πιθανότητες να κυοφορεί μια γυναίκα που έχει περάσει τα 45 μωρό με σύνδρομο Down αυξάνονται σημαντικά.
Μετά τα 45 είναι επίσης πολύ λίγες οι πιθανότητες σύλληψης καθώς οι περισσότερες γυναίκες πλησιάζουν ή ήδη έχουν μπει στην περιεμμηνόπαυση ή την εμμηνόπαυση.
Υπάρχει επίσης υψηλός κίνδυνος αποβολής.
Στους άντρες η γονιμότητα μειώνεται σημαντικά.