Το καλοκαίρι μας άφησε κι ελπίζω όλες κι όλοι να πήρατε τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης από τον ήλιο, ώστε να αποφύγετε τις βλαβερές επιδράσεις που αφήνει στο δέρμα!
Μια από αυτές μπορεί να είναι η υπερμελάγχρωση!
Η ποσότητα και η κατανομή της μελανίνης στις επιφανειακές στιβάδες του δέρματος καθορίζει κατά πόσο το δέρμα έχει πιο ανοιχτό ή πιο σκούρο χρώμα.
Υπάρχει ένας «φυσικός» βαθμός μελάγχρωσης, που καθορίζεται γενετικά.
Σε αυτόν προστίθενται το μαύρισμα και οι διαταραχές της μελάγχρωσης.
Ανάλογα με την έκτασή τους, οι μελαγχρωματικές βλάβες ταξινομούνται, γενικότερα, ως διάχυτες ή εντοπισμένες.
Ο όρος υπερμελάγχρωση ουσιαστικά αφορά τις επιδερμίδες που παράγουν περίσσεια ποσότητας μελανίνης ή σε αυτές όπου η ποσότητα αυτής δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένη!
Η εικόνα αυτή συνήθως μας ενοχλεί, όταν εντοπίζεται σε ακάλυπτες περιοχές του σώματος μας, όπως το πρόσωπο και τα χέρια, γιατί δεν υπάρχει ομοιόμορφη χρώση στο δέρμα!
Οι συχνότερες υπερμελαγχρώσεις είναι το μέλασμα κι οι εφηλίδες, οι λεγόμενες κηλίδες από τον ήλιο.
Μέλασμα
Το μέλασμα, ή χλόασμα, που ονομάζεται και «μάσκα εγκυμοσύνης», είναι επίκτητη υπερμελάγχρωση.
Σε γενικές γραμμές είναι συμμετρική κι εμφανίζεται στις φωτοεκτεθειμένες ζώνες, κυρίως στο πρόσωπο, αλλά επίσης στα μπράτσα και τον λαιμό.
Επιπλέον, η έκθεση στον ήλιο είναι σημαντικός παράγοντας επιδείνωσης του μελάσματος.
Η εμφάνιση του συνδέεται άμεσα με τις ορμονικές διαταραχές, που προκαλούνται κατά τη λήψη αντισυλληπτικών από το στόμα ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Μπορεί επίσης να είναι αποτέλεσμα ιδιαίτερης γενετικής προδιάθεσης.
Έτσι, ορισμένοι πληθυσμοί κι άτομα με σκούρο δέρμα (φωτότυποι IV ή πιο σκούροι) προσβάλλονται συχνότερα σε σχέση με τα άτομα με ανοιχτό φωτότυπο.
Ο τύπος αυτός της υπερμελάγχρωσης έχει σχέση με 2 παράγοντες, την ορμονική διέγερση και τη διέγερση από τις ακτίνες UV.
Πρόκειται για υπερμελάγχρωση σε εκτεταμένη επιφάνεια του προσώπου.
Κηλίδες από τον ήλιο
Όλος ο κόσμος γνωρίζει τους μικρούς αυτούς καφέ λεκέδες.
Εμφανίζονται με την ηλικία, στο πρόσωπο, τα χέρια και τον λαιμό.
Οι «κηλίδες γήρανσης», που καλούνται επίσης κηλίδες από τον ήλιο ή εφηλίδες, είναι άμεση συνέπεια της ηλιακής έκθεσης.
Αποτελούν και το πρώτο σημάδι φωτογήρανσης του δέρματος.
Οι πρώτες καφέ κηλίδες εμφανίζονται συνήθως στην ηλικία των 40 ετών.
Είναι πιο συχνές στα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα.
Δεν αποτελούν κίνδυνο για την υγεία μας.
Πρέπει όμως να τις παρακολουθούμε και να τις προστατεύουμε από την έκθεση στον ήλιο.
Έτσι θα αποφύγουμε τη μετάλλαξή τους σε καρκινικές βλάβες.
Όλο και περισσότερες γυναίκες έρχονται αντιμέτωπες σε κάποιο στάδιο της ζωής τους, με το πρόβλημα της υπερμελάγχρωσης.
Στην Ευρώπη, το 20% των γυναικών άνω των 25 ετών εμφανίζουν καφέ κηλίδες, ενώ η κατάσταση αυτή εντείνεται με την ηλικία.
Στην ηλικία των 40 ετών το πρόβλημα αφορά 1 στις 3 γυναίκες, για να φτάσει σε ποσοστό 90% στις γυναίκες άνω των 50 ετών.
Άλλο ένα είδος μελάγχρωσης είναι οι μεταφλεγμονώδεις μελαγχρώσεις.
Αυτές παραμένουν μετά την ίαση διαφόρων δερματοπαθειών (λοιμώδεις, παρασιτικές ή κνησμώδεις δερματοπάθειες).
Είναι πολύ συχνές σε άτομα με σκούρο φωτότυπο μετά από ερεθισμό, έγκαυμα, peeling και έκθεση στον ήλιο.
Ορισμένες υπερμελαγχρώσεις μπορεί να οφείλονται σε φωτοτοξικές αντιδράσεις σε αρώματα ή ορισμένα φάρμακα.
Πώς μπορώ να τις καταπολεμήσω;
Κι εδώ, η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία!
Πρέπει να βάζετε αντηλιακό, όλο τον χρόνο.
Αν η αντηλιακή προστασία δεν είναι επαρκής όλο τον χρόνο, η UV ακτινοβολία θα διεγείρει την παραγωγή μελανίνης και θα πολλαπλασιάσει τις δυσχρωμίες.
Επίσης, με μια απαλή απολέπιση, μπορείτε να απομακρύνετε τα νεκρά κύτταρα από την επιφάνεια της επιδερμίδας και να βελτιώσετε τον τόνο της χρώσης της.
Αλλά μην το παρακάνετε, γιατί μπορεί να την τραυματίσετε και να έχετε τα αντίθετα αποτελέσματα από τα επιθυμητά.
Αποφύγετε το βίαιο τρίψιμο, καθώς και τη συχνή απολέπιση (1-2 φορές την εβδομάδα είναι αρκετές).
Δοκιμάστε προϊόντα λεύκανσης που θα βρείτε στο φαρμακείο.
Επιλέξτε τα κατάλληλα συστατικά, όπως η ρετινόλη, η βιταμίνη C, η βιταμίνη Β3 (niacinamide), το εκχύλισμα της γλυκόριζας και του μούρου.
Αναστρέφουν τα αποτελέσματα της υπερπαραγωγής μελανίνης, η οποία ευθύνεται για τις δυσχρωμίες.
Πάντως, πρέπει να ξέρετε ότι τα συγκεκριμένα προϊόντα δεν εξαφανίζουν το πρόβλημα.
Ωστόσο βελτιώνουν ορατά τη συνολική εικόνα της επιδερμίδας και προλαμβάνουν την εμφάνιση νέων κηλίδων.
Φυσικά, σε πολύ έντονες υπερμελαχρώσεις η σύσταση του δερματολόγου είναι απαραίτητη.
Ας μην ξεχνάμε ότι έρευνες έχουν δείξει πως η επιδερμίδα με κηλίδες, πανάδες και γενικά δυσχρωμίες, δίνει την εντύπωση μιας πιο γερασμένης επιδερμίδας.
Κι αυτό σίγουρα δεν το θέλει κανένας, ούτε άνδρας, ούτε γυναίκα!
Ολίνα Ηλιάδου, MSc Clinical Pharmacologist, MBA in Pharmacy Management, MPharm
