Οποιοδήποτε τμήμα του αναπνευστικού βλεννογόνου του λαιμού μπορεί να προκαλέσει το σύμπτωμα του πονόλαιμου.

Ωστόσο, η κλινική διάκριση ανάμεσα στη φαρυγγίτιδα και την αμυγδαλίτιδα είναι ασαφής και συνήθως χρησιμοποιούμε τον όρο πονόλαιμο για να περιγράψουμε και τις δύο καταστάσεις.

Ας προσπαθήσουμε να διακρίνουμε τις δύο αυτές παθήσεις…

Τι είναι η φαρυγγίτιδα;

Φαρυγγίτιδα είναι η δυσφορία, ο πόνος ή τα τσιμπήματα στον λαιμό. Τις περισσότερες φορές είναι τόσο ενοχλητική, ώστε κάνει ακόμα και την κατάποση του σάλιου μια επώδυνη διαδικασία. Η εμφάνιση πυρετού από 38-39 ^οC είναι από τα πρώτα συμπτώματα.

Άλλα συμπτώματα, όπως ο βήχας, ο πονοκέφαλος, η βραχνάδα, το πρήξιμο των λεμφαδένων στον λαιμό, δερματικά εξανθήματα, μπορεί να συνυπάρχουν.

Οι αμυγδαλές αυξάνονται σε μέγεθος και γίνονται κόκκινες (κόκκινος πονόλαιμος) ή καλύπτονται με λευκή επικάλυψη (λευκός πονόλαιμος).

Από τι προκαλείται η φαρυγγίτιδα;

Η φαρυγγίτιδα μπορεί να προκληθεί από ιό ή βακτήρια. Μεταδίδεται μέσω του αέρα, με τα σταγονίδια από τον βήχα ή το φτέρνισμα, με φυσική επαφή ή με επαφή με αντικείμενα που μολύνονται από τις εκκρίσεις από τη μύτη ή τον λαιμό.

• Η ιογενής λοίμωξη ευθύνεται για το 70-90% των περιπτώσεων. Πιο συγκεκριμένα, οι ιοί που ευθύνονται για τη φαρυγγίτιδα είναι αυτοί του κοινού κρυολογήματος, της γρίπης, του ιού Κοξάκι ή της μονοπυρήνωσης.

• Στη βακτηριακή λοίμωξη, το συνηθέστερο αίτιο είναι ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος. Είναι πιο συχνή η εμφάνιση σε παιδιά (25 έως 40% των περιπτώσεων) από ό,τι σε ενήλικες. Ωστόσο, παραμένει πολύ σπάνιο σε παιδιά κάτω των 3 ετών.

Και στις δύο περιπτώσεις, η διάρκεια που νοσεί κάποιος είναι 3-7 ημέρες και η διάγνωση γίνεται σε λίγα λεπτά χρησιμοποιώντας μια ταχεία διαγνωστική εξέταση (RDT).

Αντιμετώπιση

Η φαρμακευτική αγωγή στην περίπτωση ιογενούς λοίμωξης στοχεύει στην ανακούφιση από τα συμπτώματα και τη δυσφορία, ενόσω η λοίμωξη κάνει την πορεία της.

Σκευάσματα σε μορφή καραμέλας και σπρέι που περιέχουν αντιβακτηριακά και αναισθητικά, αποτελούν τη βασική θεραπεία.

Επιπλέον, ένα φυτικό σιρόπι για τον πονόλαιμο με μέλι, θυμάρι, γλυκάνισο και άλλα φυτικά εκχυλίσματα με καταπραϋντική δράση μπορεί να βοηθήσει. Η χορήγηση αναλγητικών και αντιπυρετικών θα βοηθήσει στη μείωση του πόνου που συνδέεται με τον πονόλαιμο.

Τέλος, η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας νερού και άλλων αφεψημάτων μπορεί να βοηθήσει να αισθανθείτε καλύτερα.

Προσοχή! Η χρήση αντιβιωτικών, όταν δεν είναι απαραίτητα, μπορεί να μειώσει τη δράση τους σε μελλοντικό χρόνο.

Μόνο εάν η φαρυγγίτιδα είναι βακτηριακή απαιτείται αντιβιοτική θεραπεία (αμοξικιλλίνη, κεφποδοξίμη) για την πρόληψη σπάνιων αλλά δυνητικά σοβαρών επιπλοκών, όπως ο ρευματικός πυρετός, η νεφρική νόσος, το απόστημα και η φλεγμονή των αμυγδαλών.

Τι είναι η αμυγδαλίτιδα;

Όλοι γνωρίζουμε τι είναι οι αμυγδαλές, αλλά ποια είναι ακριβώς η λειτουργία τους; Οι αμυγδαλές βρίσκονται στην είσοδο του φάρυγγα, αποτελούνται από λεμφικό ιστό και ο ρόλος τους είναι να παράγουν αντισώματα που καταπολεμούν τις λοιμώξεις.

Η αμυγδαλίτιδα είναι μια ασθένεια που προκαλείται από τη φλεγμονή των αμυγδαλών και τη συναντάμε πιο συχνά σε παιδιά ηλικίας 3-7 ετών. Όπως και η φαρυγγίτιδα, η αμυγδαλίτιδα μεταδίδεται με τα σταγονίδια του σάλιου, με τον βήχα και το φτέρνισμα.

Συμπτώματα

Τα κύρια συμπτώματά της είναι ο πονόλαιμος, αλλά ο πόνος εκτείνεται συχνά και στα αυτιά. Πολύ μικρά παιδιά μπορεί να μην παραπονιούνται για πονόλαιμο, αλλά απλώς αρνούνται να φάνε λόγω του πόνου κατά την κατάποση.

Άλλα συχνά συμπτώματα είναι ο υψηλός πυρετός, η αδιαθεσία, η κόπωση, ο πόνος στις αρθρώσεις, η τάση για εμετό, οι ερυθρές και πρησμένες φλεγμονώδεις αμυγδαλές, η διόγκωση των λεμφαδένων και η δυσοσμία στην αναπνοή.

Από τι προκαλείται;

Η αμυγδαλίτιδα μπορεί να προκληθεί από ιογενή ή βακτηριακή λοίμωξη. Όπως και στη φαρυγγίτιδα, μπορεί να οφείλεται σε:

• Λοίμωξη από στρεπτόκοκκο ομάδας Α
• Λοιμώδη μονοπυρήνωση
• Λοίμωξη από τρεπόνημα
• Λοίμωξη από ιούς του αναπνευστικού. Οι πιο συνηθισμένοι ιοί είναι του κρυολογήματος και της γρίπης. Αυτές οι λοιμώξεις είναι μερικές φορές πιο ήπιες από τις βακτηριακές λοιμώξεις, αλλά είναι συχνά δύσκολο να γίνει διάκριση μεταξύ ιογενών και βακτηριακών λοιμώξεων.

Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση της αμυγδαλίτιδας επιτυγχάνεται με τη λήψη παυσίπονων φαρμάκων, καθώς και τοπική αντισηψία με γαργάρες.

Συγκεκριμένα, μπορείτε να πάρετε παρακεταμόλη ή ιβουπροφένη για ανακούφιση των συμπτωμάτων, αλλά αποφύγετε την επιλογή της ασπιρίνης στα παιδιά, καθώς σε περίπτωση ιογενούς αμυγδαλίτιδας υπάρχει κίνδυνος εμφάνισης του συνδρόμου Reye (επικίνδυνη νόσος που προκαλεί σοβαρές βλάβες σε όλα τα όργανα, αλλά περισσότερο στον εγκέφαλο και το ήπαρ).

Τέλος, η αντιμετώπισή της, όταν οφείλεται σε βακτήρια, γίνεται με τη χορήγηση υψηλής δόσης αντιβιοτικού, το οποίο θα πρέπει να λαμβάνεται για 5 με 10 ημέρες.

Αν τα αντιβιοτικά δεν μπορούν να αποτρέψουν τα επανειλημμένα επεισόδια (συχνές υποτροπές) βακτηριακής αμυγδαλίτιδας, τότε είναι απαραίτητη η αφαίρεσή τους με εγχείρηση.

Ειρήνη Πατεμτζή, Φαρμακοποιός