Ο άποιος διαβήτης είναι ένα είδος διαβήτη όχι τόσο δημοφιλές όσο ο σακχαρώδης διαβήτης.
Ο άποιος διαβήτης προκύπτει εξαιτίας της έλλειψης βαζοπρεσίνης, μιας ορμόνης στον οργανισμό που εκκρίνεται από την υπόφυση, τον ενδοκρινή αδένα στη βάση του εγκεφάλου.
Στην περίπτωση του άποιου διαβήτη ο οργανισμός δεν μπορεί να ελέγξει το επίπεδο των υγρών και κυρίως του νερού στο αίμα και στα ούρα.
Η απουσία της βαζοπρεσίνης και της δράσης της στα νεφρά οδηγεί σε αδυναμία κατακράτησης των απαραίτητων υγρών που χάνονται με τα ούρα, με αποτέλεσμα την αποβολή μεγάλων ποσοτήτων πολύ αραιωμένων ούρων.
Λόγω της τεράστιας αυτής απώλειας υγρών που μπορεί να φτάσει και τα δέκα λίτρα ημερησίως ένας ασθενής με άποιο διαβήτη αισθάνεται συνεχώς έντονη δίψα.
Έχουν όμως κοινό χαρακτηριστικό την υπερβολική δίψα και την παραγωγή μεγάλης ποσότητας ούρων.
Τύποι
Οι τύποι άποιου διαβήτη είναι δύο.
Ο πρώτος είναι ο άποιος διαβήτης που προκύπτει εξαιτίας του προβλήματος παραγωγής βαζοπρεσίνης από την υπόφυση.
Ο δεύτερος τύπος είναι ο άποιος διαβήτης περιφερικού τύπου ή νεφρογενής που προκύπτει όταν τα νεφρά δεν ανταποκρίνονται στη δράση της αντιδιουρητικής ορμόνης.
Αιτίες
Ο πρώτος τύπος άποιου διαβήτη είναι αποτέλεσμα βλάβης στην υπόφυση ή βλάβης της σύνδεσης της υπόφυσης με τον εγκέφαλο ή βλάβης στον υποθάλαμο ή ακόμα ένας συνδυασμός των παραπάνω.
Αυτές οι βλάβες μπορεί να οφείλονται στην ύπαρξη κύστης ή όγκου, όπως ένα αδένωμα της υπόφυσης, στην εμφάνιση κάποιας διηθητικής νόσου ή στην παρουσία χρόνιας φλεγμονής.
Η κληρονομική μορφή άποιου διαβήτη είναι πιο σπάνια.
Διάγνωση
Ανεξάρτητα από τον λόγο που τον προκαλεί, είναι σημαντικό όλοι οι ασθενείς με άποιο διαβήτη να εξετάζονται από έναν ενδοκρινολόγο, μιας και η διάγνωσή του απαιτεί διενέργεια ειδικού τύπου ενδοκρινολογικών εξετάσεων, όπως αξονική ή μαγνητική τομογραφία στον υποθάλαμο και την υπόφυση του εγκεφάλου και ειδικές ακτινογραφίες για να αποκαλυφθεί η ύπαρξη κύστης ή όγκου.
Οι εξετάσεις αυτές ίσως χρειαστεί να επαναλαμβάνονται ανά εξάμηνο ή μια φορά τον χρόνο.
Αντιμετώπιση
Ο άποιος διαβήτης θεραπεύεται με την υποκατάσταση της βαζοπρεσίνης, η οποία απουσιάζει από τον οργανισμό, με τη χορήγηση μιας συνθετική μορφής της φυσιολογικής ορμόνης.
Η συνθετική ορμόνη χορηγείται με τη μορφή ρινικού σπρέι ή σταγόνων 1-2 φορές την ημέρα, ενώ διατίθεται και με τη μορφή χαπιών που λαμβάνονται από το στόμα αλλά έχουν μικρότερη διάρκεια ζωής.
Η σύνθετη ορμόνη μπορεί επίσης να χορηγηθεί είτε υποδόρια είτε ενδοφλέβια όταν αυτό απαιτείται, όπως για παράδειγμα μετά από κάποια χειρουργική επέμβαση.
