Οι ορμονικές αλλαγές κατά την εμμηνόπαυση έχουν σαν αποτέλεσμα την ξηρότητα στον κόλπο, η οποία μπορεί εύκολα να αντιμετωπιστεί με τη χρήση ενός λιπαντικού.

Η κολπική ξηρότητα είναι το αποτέλεσμα της διαταραχής του φυσιολογικού τρόπου ενυδάτωσης του κόλπου.

Η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, η οποία ουσιαστικά έγκειται στη χορήγηση συνδυασμού οιστρογόνων και προγεσταγόνων, φαίνεται ότι είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων στη μεταβατική περίοδο μετά την εμμηνόπαυση.

Βεβαίως, αυτή η θεραπεία εξατομικεύεται και δίνεται πάντα μόνο μετά από σχολαστική γυναικολογική και ενδοκρινολογική εξέταση, εκτίμηση των δεδομένων από το ιστορικό και τις εργαστηριακές εξετάσεις της γυναίκας, και βασικό σκοπό έχει τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής της με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια.

Παράγοντες που ευνοούν την κολπική ξηρότητα

Κάθε γυναίκα θα νιώσει κάποια στιγμή της ζωή της κολπική ξηρότητα, ανεξάρτητα από τον λόγο που οδήγησε στην εμφάνισή της.

Οι δυσάρεστες ενοχλήσεις που τη συνοδεύουν, οδηγούν σε μείωση της άνεσης και της αυτοπεποίθησης της, καθώς και στη στέρηση της ευχαρίστησης κάποιων απολαύσεων της ζωής, καταλήγοντας τελικά σε πτώση της ποιότητας ζωής.

Οι μεταβολές των γυναικείων ορμονών, των οιστρογόνων, είναι η κύρια αιτία εμφάνισης της κολπικής ξηρότητας σε όλες τις ηλικίες και τις περιόδους της ζωής κάθε γυναίκας.

Η εγκυμοσύνη, ο θηλασμός, η εμμηνόπαυση, η λήψη κάποιων φαρμάκων (τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, ισοτρετινοϊνη, αντιχολινεργικά), η ακτινοθεραπεία,… οδηγούν πολύ συχνά στην εμφάνιση της κολπικής ξηρότητας, εξαιτίας της μεταβολής που προκαλούν στα επίπεδα των οιστρογόνων.

Άλλοι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε κολπική ξηρότητα, είναι η διατάραξη της ισορροπίας της μικροβιακής χλωρίδας του κόλπου, εξαιτίας εκτεταμένης χρήσης αντισηπτικών παραγόντων, ακατάλληλων προϊόντων, κάποιας λοίμωξης, η έντονη σωματική άσκηση, η κόπωση, το stress, η κατάθλιψη, το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ.

Τρόποι διαχείρισης της κολπικής ξηρότητας

Για την κολπική ξηρότητα, σημαντική βοήθεια προσφέρει η χρήση ενδοκολπικών τοπικών θεραπειών, όπως κρέμες ή κολπικά υπόθετα που περιέχουν οιστρογόνα.

Η επιλογή προϊόντων που δρουν χωρίς τη χρήση ορμονών και φαρμακευτικών ουσιών τα οποία ενυδατώνουν τον κολπικό βλεννογόνο και ανακουφίζουν από τα συμπτώματα της ξηρότητας, φαίνεται να είναι η πιο ασφαλής επιλογή για τη γυναίκα κάθε ηλικίας.

Προσωπική υγιεινή

– Υγρό σαπούνι ειδικό για την κολπική ξηρότητα, είναι πιο κατάλληλο από ένα συμβατικό καθαριστικό για την ευαίσθητη περιοχή.

– Τα προϊόντα διαφέρουν ανάλογα με τον ενυδατικό παράγοντα που χρησιμοποιείται: εκχύλισμα τσαγιού, εκχύλισμα ελιάς, εκχύλισμα βρώμης.

Λιπαντικά

– Τα λιπαντικά διευκολύνουν τη σεξουαλική επαφή, επαναφέροντας την υγρασία του κόλπου στα φυσιολογικά επίπεδα.

Επιπλέον είναι συμβατά με όλα τα προφυλακτικά.

– Προσοχή πρέπει να δίνεται στα συντηρητικά που περιέχουν και να επιλέγονται όσα δεν περιέχουν parabens, τα οποία διαπερνούν τη βλεννογόνο στιβάδα του κόλπου και εισέρχονται στη συστηματική κυκλοφορία.

Συμβατικά λιπαντικά

Η σύνθεσή τους ποικίλει ανάλογα με τη μάρκα.

Χρησιμοποιούνται πριν από τη σεξουαλική επαφή, επειδή η δράση τους είναι άμεση, αλλά διαρκεί για περιορισμένο χρονικό διάστημα.

Λιπαντικά με ενυδατική δράση

– Πρόκειται για γέλες με σύνθεση πλούσια σε υαλουρονικό οξύ με ενυδατικές ιδιότητες.

– Η λιπαντική τους δράση είναι παρατεταμένη.

Απαιτούν δε μόνο μία εφαρμογή την ημέρα.

Λιπαντικά μακράς διάρκειας δράσης

– Ενδείκνυνται για την καταπολέμηση της χρόνιας κολπικής ξηρότητας.

Είναι ειδικά για γυναίκες που βρίσκονται στη φάση της εμμηνόπαυσης και χρησιμοποιούνται δύο με τρεις φορές την εβδομάδα.

– Τα προϊόντα που είναι συσκευασμένα σε μονοδόσεις είναι πιο υγιεινά, καθώς ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες επιμόλυνσης του περιεχομένου εξαιτίας του περιέκτη.

Ειδικό λιπαντικό για την εμμηνόπαυση

– Κολπική γέλη με σόγια είναι κατάλληλη για τις γυναίκες στην εμμηνόπαυση.

– Τα ισοφλαβονοειδή της σόγιας αποσκοπούν στην καταπολέμηση της κολπικής ξηρότητας.

Έχουν ασθενή οιστρογονική δράση (φυτο-οιστρογόνα), αλλά θα πρέπει να ελεγχθεί το ιατρικό ιστορικό της ασθενή (γυναικολογικός καρκίνος, θρομβοεμβολική νόσος).

Οι συμβουλές «κλειδιά»

– Για να αποφευχθεί η δυσπαρευνία, είναι απαραίτητο να χρησιμοποιείται λιπαντικό πριν από κάθε σεξουαλική επαφή.

– Μετά το πέρας της επαφής τα προϊόντα μπορούν εύκολα να απομακρυνθούν με απλή έκπλυση με νερό.

Συμπληρώματα Διατροφής

– Μη ορμονούχα σκευάσματα που ισχυρίζονται ενυδατική και λιπαντική δράση σε συστηματική χορήγηση.

– Συμπληρώματα πλούσια σε ιχθυέλαιο, έλαιο βοράγου (borage oil) και βιταμίνη Ε, που χρησιμοποιούνται για θεραπεία για διάστημα τουλάχιστον 3 μήνες.

Θεραπείες με ορμονούχα σκευάσματα για τοπική εφαρμογή

– Όταν το λιπαντικό δεν επαρκεί για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της κολπικής ξηρότητας κατά την εμμηνόπαυση, συνιστάται η χρήση μιας κολπικής κρέμας με οιστρογόνο, η οποία μπορεί να αποδειχτεί ικανοποιητική στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και να αποφευχθεί η συστηματική χορήγηση θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης.

– Τα οιστρογόνα που χρησιμοποιούνται είναι είτε σκεύασμα που περιέχει μόνο οιστριόλη ή συνδυασμό οιστριόλης με προγεστερόνη.

Πέννυ Λαζογεώργου, Φαρμακοποιός, MSc