Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι οι διατροφικές επιλογές κυρίως στην 1η βρεφική και στη νηπιακή ηλικία, παίζουν σημαντικό ρόλο στο να τεθούν τα σωστά θεμέλια για την καλή υγεία ενός παιδιού, τόσο στην παιδική ηλικία, όσο ενδεχομένως και μετέπειτα στην ζωή του ως ενήλικας.
Και επειδή η φύση κάνει τη διατροφή ιδανική, ο μητρικός θηλασμός θεωρείται η προτιμότερη αποκλειστική πηγή διατροφής για τους πρώτους 6 μήνες.
Το μητρικό γάλα περικλείει την ιδανικότερη σύνθεση θρεπτικών και βιοδραστικών συστατικών (όπως ένζυμα και αντισώματα) για τις εξατομικευμένες ανάγκες κάθε βρέφους, είναι εύπεπτο και ο ρυθμός ανάπτυξης των βρεφών που θηλάζουν θεωρείται πρότυπος.
Στις περιπτώσεις εκείνες όπου ο αποκλειστικός θηλασμός δεν είναι εφικτός για διαφόρους λόγους, ιατρικούς, πρακτικούς ή προσωπικούς και η μητέρα αναγκαστικά θα πρέπει να επιλέξει ένα τροποποιημένο γάλα σε σκόνη ως συμπληρωματική διατροφή, η συζήτηση με τον ειδικό είναι η καλύτερη τακτική και θα δώσει την καλύτερη λύση για το μωρό, όχι μόνο για την 1η αλλά και για τη 2η και 3η βρεφική ηλικία, όπου οι ρυθμοί ανάπτυξης συνεχίζουν να είναι υψηλοί και το γάλα συνεχίζει να αποτελεί απαραίτητο, θεμελιώδες κομμάτι της καθημερινής του δίαιτας.
Οι Βασικές Οδηγίες Διατροφής για το Νεογέννητο
Οργανισμοί διεθνούς εμβέλειας όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, φαίνεται να συγκλίνουν στα παρακάτω:
1. Η ισορροπημένη πρόσληψη της απαιτούμενης ενέργειας και θρεπτικών συστατικών επιτυγχάνεται καλύτερα με θηλασμό σε τακτές ώρες, ο οποίος ακόμα και αν ακολουθείται μερικώς θα πρέπει να συνεχίζεται για όσο χρόνο το επιθυμούν η μητέρα και το παιδί.
2. Όταν πρέπει να επιλεγεί ένα τροποποιημένο γάλα ως συμπληρωματική διατροφή, κριτήριο συνιστάται το γάλα αυτό να πλησιάζει κατά το δυνατό την ποιοτική και ποσοτική σύσταση των πρωτεϊνών και της ενέργειας του μέσου όρου του μητρικού γάλακτος, ώστε να υποστηρίζει την ανάπτυξη, επιτυγχάνοντας ρυθμό ανάλογο με το μητρικό γάλα.
Επίσης θα πρέπει να περιέχει και ένα σύνολο θρεπτικών συστατικών όπως νουκλεοτίδια, κατάλληλο μείγμα λιπαρών οξέων, βιταμίνες (όπως A, D, C, E), μέταλλα (όπως ο σίδηρος υψηλής βιοδιαθεσιμότητας, το ασβέστιο και ο φωσφόρος), ιχνοστοιχεία και αντιοξειδωτικές ουσίες.
Όλα αυτά τα συστατικά απαντώνται και στο μητρικό γάλα και γι’ αυτό θεωρούνται σημαντικά για την εξασφάλιση της σωστής ανάπτυξης και ενός υγιούς μέλλοντος για το μωρό.
3. Το γάλα της αγελάδος (σε υγρή μορφή ή σε σκόνη πλήρες αποβουτυρωμένο ή με μειωμένα λιπαρά) παρ’ ότι μπορεί να είναι κατάλληλο για μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες , δεν ενδείκνυται ως συμπληρωματική διατροφή για βρέφη και νήπια.
Κι αυτό γιατί δεν περιέχει τις κατάλληλες γι’ αυτά αναλογίες θρεπτικών συστατικών.
Για παράδειγμα έχει υψηλότερη συγκέντρωση και διαφορετική ποιοτική σύσταση πρωτεϊνών, μικρές ποσότητες σιδήρου για τις ανάγκες αυτής της ηλικίας και υψηλότερη περιεκτικότητα σε χοληστερόλη.
Εκτός από το γάλα όμως, και όσον αφορά στην υπόλοιπη διατροφή, κάθε υγιές μωρό κοντά στα πρώτα του γενέθλια, θα βρίσκεται διαρκώς σε κίνηση και θα συνεχίζει να έχει αυξημένες απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά υψηλής ποιότητας.
Για το λόγο αυτό θα πρέπει οι γονείς να φροντίσουν ώστε προοδευτικά να συνηθίζει σε ευρεία κλίμακα γεύσεων, εμπλουτίζοντας το καθημερινό του διαιτολόγιο με υγιεινές τροφές και αποφεύγοντας τη ζάχαρη και τα πολλά κεκορεσμένα λιπαρά.
Θα πρέπει να έχουν κατά νου ότι οι διατροφικές συνήθειες καθορίζονται σε σημαντικό βαθμό σε αυτή την πρώιμη περίοδο, οπότε είναι καλό να μάθουν στο μωρό τους να τρώει υγιεινές και θρεπτικές τροφές, φρέσκα φρούτα και λαχανικά, αποφεύγοντας τα γλυκά και τα τυποποιημένα σνακ, τα οποία μπορεί μεν να αρέσουν πολύ στα παιδιά, αλλά δεν προσφέρουν ουσιαστικά θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξή τους.
Είναι σημαντικό για ένα παιδί να μπει από αυτήν την ηλικία σε ένα πρόγραμμα διατροφής με πολλά, μικρά και υγιεινά γεύματα που σύμφωνα με τις τελευταίες οδηγίες βοηθούν και στην πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας.