Μολονότι για τα πρώτα 15 χρόνια ύπαρξης των στατινών, ανησυχούσαμε μόνο για παρενέργειες όπως η αύξηση των τρανσαμινασών και οι μυαλγίες, τα τελευταία πέντε χρόνια αναγνωρίστηκε πως οι στατίνες διευκολύνουν την εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη (ΣΔ).
Η πρώτη μελέτη που άνοιξε αυτό το ερώτημα ήταν η JUPITER με ροσουβαστατίνη 20 mg έναντι εικονικού φαρμάκου, που έδειξε 9% αύξηση σχετικού κινδύνου για εμφάνιση ΣΔ στα 2 έτη.
Αφού μετά από αυτό το εύρημα εξετάστηκαν ως προς το ερώτημα αυτό τα δεδομένα όλων των προηγούμενων μεγάλων μελετών, φάνηκε πως η ροσουβαστατίνη, η ατορβαστατίνη και η σιμβαστατίνη εμφάνιζαν αυξημένα ποσοστά εμφάνισης ΣΔ συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο σε αντίθεση με πραβαστατίνη, φλουβαστατίνη και λοβαστατίνη.
Λαμβάνοντας όμως υπόψη τη σχέση οφέλους-κινδύνου, με βάση τη μετανάλυση των CTT, για κάθε 255 άτομα που θα λάβουν στατίνη έναντι εικονικού φαρμάκου για 4 έτη θα έχουμε ένα επιπλέον κρούσμα εμφάνισης ΣΔ ενώ ταυτόχρονα θα έχουμε 5,4 λιγότερους θανάτους ή εμφράγματα μυοκαρδίου.
Ακόμη όπου υπήρξε σύγκριση ισχυρής στατίνης με πιο ήπια στατίνη είχαμε περισσότερα περιστατικά εμφάνισης ΣΔ στην ομάδα της ισχυρότερης στατίνης.
Η μόνη στατίνη που έκανε κλινική μελέτη σχετικά με την εμφάνιση ΣΔ ήταν η πιταβαστατίνη, όπου φαίνεται να μειώνει την εμφάνιση ΣΔ έναντι εικονικού φαρμάκου, αλλά τα αποτελέσματα δεν έχουν ακόμα δημοσιευθεί πλήρως (μελέτη J-PREDICT) και η μελέτη έγινε μόνο σε Ιάπωνες και όχι σε καυκάσιους.
Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται σε ανθρώπους με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης ΣΔ, ήδη ελαφρά αυξημένο σάκχαρο αλλά όχι σε επίπεδα διαβητικού, παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο κτλ και γι’ αυτό θεωρείται πως επιταχύνει την εμφάνιση ΣΔ και δεν την προκαλεί, διότι μιλάμε για έναν πληθυσμό ο οποίος έχει ήδη υψηλή πιθανότητα να αναπτύξει τη νόσο.
Η αιτία του φαινομένου αυτού είναι ακόμα άγνωστη αλλά απασχολεί έντονα σήμερα ερευνητικά όσους ασχολούνται με το χώρο αυτό.
Αυτό που τονίζουν όλες οι επιστημονικές εταιρείες είναι ότι η εμφάνιση ΣΔ σε άτομο που λαμβάνει στατίνη δεν αποτελεί σε καμιά περίπτωση λόγο διακοπής της στατίνης.
Η στατίνη θα πρέπει να συνεχίζεται γιατί τα οφέλη του ασθενούς με ΣΔ εξακολουθούν να είναι σημαντικά.
Δ. Ρίχτερ, MD, FESC, FAHA, Διευθυντής Β’ Καρδ. Κλινικής Ευρωκλινικής Αθηνών
Πρόεδρος ΕΕΛΙΑ
www.y-o.gr
