Σε όλο τον κόσμο, η συχνότητα εμφάνισης του διαβήτη αυξάνεται επικίνδυνα και κατά συνέπεια… αυξάνεται και ο διαβήτης στην παιδική και εφηβική ηλικία.
Τα περισσότερα παιδιά με διαβήτη πάσχουν από τον διαβήτη τύπου 1.
Μάθετε για τη νόσο
Ο διαβήτης τύπου 1 στα παιδιά, που ονομάζεται νεανικός διαβήτης, εμφανίζεται όταν το πάγκρεας δεν μπορεί να παράγει ινσουλίνη.
Χωρίς ινσουλίνη, η γλυκόζη δεν μπορεί να μεταφερθεί από το αίμα στα κύτταρα και γι’ αυτόν τον λόγο προκύπτουν υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Η ακριβής αιτία του διαβήτη τύπου 1 είναι άγνωστη. Στα περισσότερα άτομα με διαβήτη τύπου 1, το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού καταστρέφει λανθασμένα, κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη (νησίδια) στο πάγκρεας.
Οι γενετικοί και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες φαίνεται να διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στη διαδικασία αυτή.
Μόλις καταστραφούν λοιπόν τα κύτταρα των νησιδίων του παγκρέατος, το παιδί παράγει λίγη ή καθόλου ινσουλίνη.
Ως αποτέλεσμα, η γλυκόζη συσσωρεύεται στο αίμα, όπου μπορεί να προκαλέσει απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές.
Μην αμελήσετε τα συμπτώματα
Ο διαβήτης είναι λιγότερο συχνός στα πολύ μικρά παιδιά και ενδεχομένως τα συμπτώματα μπορεί να αποδοθούν σε άλλες, συχνότερες ασθένειες.
Επειδή λοιπόν μπορεί να μην διαγνωστεί αμέσως η πάθηση, είναι σημαντικό να γνωρίζετε τα πιθανά συμπτώματα, προκειμένου να λάβετε τη διάγνωση και τη θεραπεία το συντομότερο δυνατό.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα του διαβήτη τύπου 1 στα παιδιά είναι:
- Αυξημένη δίψα και ούρηση (πολυουρία, πολυδιψία).
- Πείνα.
- Απώλεια βάρους (το πιο σύνηθες σύμπτωμα πριν από τη διάγνωση).
- Κούραση.
- Δυσάρεστη αναπνοή.
- Θολή όραση.
Εάν παρατηρήσετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα στο παιδί σας, θα πρέπει να επισκεφθείτε τον ιατρό σας.
Προσοχή στις επιπλοκές
Διαβητική κετοξέωση (DKA)
Μία από τις πιο σοβαρές συνέπειες του μη διαγνωσμένου διαβήτη τύπου 1 είναι η διαβητική κετοξέωση.
Η DKA είναι η κύρια αιτία θνησιμότητας σε παιδιά με διαβήτη τύπου 1.
Εάν τα επίπεδα ινσουλίνης είναι πολύ χαμηλά, το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τη γλυκόζη για ενέργεια και έτσι αρχίζει να διασπά το λίπος.
Αυτό οδηγεί στην παραγωγή χημικών ουσιών που ονομάζονται κετόνες, οι οποίες μπορεί να είναι τοξικές σε υψηλά επίπεδα και το σώμα γίνεται όξινο.
Καρδιά και αιμοφόρα αγγεία
Ο διαβήτης αυξάνει δραματικά τον κίνδυνο του παιδιού να αναπτύξει παθήσεις όπως: στεφανιαία νόσο με θωρακικό πόνο (στηθάγχη), καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο, στένωση των αρτηριών (αρτηριοσκλήρωση) και υψηλή αρτηριακή πίεση αργότερα στη ζωή του.
Νευρική βλάβη
Το υπερβολικό σάκχαρο στο αίμα μπορεί να τραυματίσει τα τοιχώματα των μικροσκοπικών αιμοφόρων αγγείων που τροφοδοτούν τα νεύρα του παιδιού, ειδικά στα πόδια.
Αυτό μπορεί να προκαλέσει τσούξιμο, μούδιασμα, κάψιμο ή πόνο. Η βλάβη των νεύρων συμβαίνει συνήθως σταδιακά για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Βλάβη νεφρών
Ο διαβήτης μπορεί να βλάψει τα πολυάριθμα μικροσκοπικά συσσωματώματα αιμοφόρων αγγείων που φιλτράρουν τα απόβλητα από το αίμα του παιδιού.
Οι σοβαρές βλάβες μπορεί να οδηγήσουν σε νεφρική ανεπάρκεια ή μη αναστρέψιμη νεφρική νόσο τελικού σταδίου, που απαιτούν αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού.
Βλάβη των ματιών
Ο διαβήτης μπορεί να βλάψει τα αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδούς, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε κακή όραση και να προκαλέσει ακόμη και τύφλωση.
Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε καταρράκτη και σε κίνδυνο γλαυκώματος.
Δέρμα
Ο διαβήτης μπορεί να καταστήσει το παιδί πιο επιρρεπές σε προβλήματα δέρματος, όπως βακτηριακές ή μυκητιασικές λοιμώξεις και κνησμού.
Οστεοπόρωση
Ο διαβήτης μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερη από την κανονική οστική πυκνότητα, αυξάνοντας τον κίνδυνο οστεοπόρωσης ως ενήλικα.
Πόσο δυνατή είναι η πρόληψη;
Σήμερα δεν υπάρχει γνωστός τρόπος πρόληψης του διαβήτη τύπου 1.
Τα παιδιά που έχουν υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 1 μπορούν να ελεγχθούν για αντισώματα που σχετίζονται με την πάθηση.
Η παρουσία όμως αυτών των αντισωμάτων, δεν καθιστά τον διαβήτη αναπόφευκτο.
Ενώ δεν υπάρχει τίποτα που θα μπορούσατε να κάνετε για να αποτρέψετε τον διαβήτη τύπου 1 του παιδιού, μπορείτε να αποτρέψετε τις επιπλοκές του.
Σε περίπτωση διάγνωσης νεανικού διαβήτη…
Η αυστηρή παρακολούθηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα του παιδιού, είναι το κύριο μέλημα του γονέα ενός παιδιού με διαβήτη.
Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν ότι τα παιδιά με διαβήτη έχουν περιορισμούς στη διατροφή και ότι τα επίπεδα δραστηριότητάς τους πρέπει να παρακολουθούνται στενά.
Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η νόσος επηρεάζει το παιδί είναι απαραίτητη για την επιτυχή αντιμετώπισή της.
Μερικές χρήσιμες συμβουλές για τον γονέα
– Θα χρειαστεί να χορηγήσετε ενέσεις ινσουλίνης. Ακόμα και αν δεν γνωρίζετε πώς να το κάνετε, ο γιατρός θα σας δώσει τις απαραίτητες οδηγίες.
– Θα πρέπει να εξοικειωθείτε με τα συμπτώματα και τη διαχείριση της χαμηλής γλυκόζης στο αίμα, καθώς και με τη διαβητική κετοξέωση.
– Παρακολουθείτε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του παιδιού σας και προσπαθήστε να το εκπαιδεύσετε πάνω σε αυτό, διότι είναι κάτι που θα πρέπει να κάνει σε όλη του τη ζωή.
– Βεβαιωθείτε ότι και ο περίγυρος γνωρίζει ότι το παιδί σας έχει διαβήτη, προκειμένου να ξέρουν τι πρέπει να κάνουν αν εμφανιστούν συμπτώματα υπογλυκαιμίας.
– Προγραμματίστε τακτικές επισκέψεις με τον διαβητολόγο του παιδιού σας για έναν γενικό έλεγχο και ετήσια εξέταση οφθαλμών.
Άννα Μαρία Χοσάδα, Φαρμακοποιός με εξειδίκευση στην Οργάνωση και Διοίκηση Μονάδων Υγείας
www.y-o.gr
