Ακτινικό Ερύθημα
Πρόκειται για ένα έγκαυμα το οποίο προκαλείται από παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο και η σοβαρότητά του είναι ανάλογη με την ένταση κυρίως της UVΒ ακτινοβολίας και του χρόνου έκθεσης στον ήλιο.
Κατά το ακτινικό ερύθημα προκαλείται μια αγγειοδιαστολή και απελευθέρωση κιτοκινών από τις κυτταρικές δομές.
Αυτή η φλεγμονώδης διεργασία μπορεί να προκληθεί από ένα ελαφρό κοκκίνισμα, μέχρι έντονο έγκαυμα και οίδημα, ανάλογα με την ένταση της έκθεσης στον ήλιο.
Αν μάλιστα προσβάλει και κατώτερες στοιβάδες του δέρματος μπορεί να παρουσιαστούν και επώδυνες φλύκταινες.
Το ερύθημα εμφανίζεται 8-24 ώρες μετά από την έκθεση στον ήλιο και εξαφανίζεται μετά από μερικές μέρες, ενώ συχνά συνοδεύεται και από απολέπιση της επιδερμίδας.
Η φροντίδα στο ερύθημα είναι η ίδια με ένα απλό έγκαυμα: εφαρμογή μιας καταπραϋντικής κρέμας, ενυδατικής και επουλωτικής και όταν υπάρχουν φλύκταινες εφαρμογή κομπρέσας μαλακτικής και καταπραϋντικής.
Πολύμορφο εκ φωτός Εξάνθημα
Αυτό το εξάνθημα ονομάζεται και «αλλεργία από τον ήλιο».
Πρόκειται για μια φωτοδερματίτιδα πολύ συχνή που οφείλεται στη UVA ακτινοβολία και προσβάλει κυρίως γυναίκες 15 έως 25 ετών.
Χαρακτηρίζεται από ερυθηματώδεις βλατίδες με κνησμό και εμφανίζεται κάθε χρόνο στο ίδιο μέρος του σώματος (ντεκολτέ, ώμοι, βραχίονες).
Οι βλάβες υποχωρούν σιγά- σιγά μετά από μία έως δύο εβδομάδες όσο προοδεύει το μαύρισμα στο σώμα.
Η θεραπεία συνίσταται σε τοπική εφαρμογή κρέμας κορτιζόνης και σε περίπτωση που ο κνησμός είναι πολύ έντονος χορηγείται αντισταμινικό φάρμακο από το στόμα.
Κατά τη διάρκεια χρήσης κορτιζόνης στο δέρμα θα πρέπει να απαγορεύεται η έκθεση στον ήλιο, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε φωτοευαισθησία.
Η αποτελεσματική φωτοπροστασία είναι η μόνη αγωγή πρόληψης.
Φωτοευαισθησία
Η φωτοευαισθησία οφείλεται σε αντίδραση κάποιας ουσίας που βρίσκεται στο δέρμα με την ηλιακή ακτινοβολία.
Η ουσία αυτή μπορεί να είναι ενδογενής ή εξωγενής (καλλυντικά, αρώματα, απορρυπαντικά, φυτά) ή συστηματική (φάρμακα).
Διακρίνουμε δύο τύπους της παθολογίας:
– Την φωτοτοξικότητα, που εκδηλώνεται χωρίς προηγούμενη ευαισθητοποίηση μέσα σε λίγα λεπτά ή λίγες ώρες από την έκθεση στον ήλιο και χαρακτηρίζεται από ένα έντονο ερύθημα. Η αποκατάσταση είναι σύντομη (8 έως 10 μέρες), αλλά συχνά παραμένει μία υπερμελάχρωση στο σημείο και,
– Την φωτοαλλεργία, που είναι πιο σπάνια και οφείλεται σε μία ανοσολογική απάντηση σε άτομα που είναι ήδη ευαισθητοποιημένα.
Εμφανίζεται σαν ένας τύπος έντονου εκζέματος με κνησμό στις ζώνες του δέρματος που εκτίθενται, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε μη εκτιθέμενες ζώνες.
Η αποκατάσταση εδώ είναι πιο αργή, από 2 έως 3 εβδομάδες, και απαιτεί συχνά μία τοπική κορτικοθεραπεία σε συνδυασμό με ένα αντισταμινικό από του στόματος σε περίπτωση έντονου κνησμού.
Οφθαλμικές Παθολογίες
Η ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει επώδυνες φλεγμονώδεις αντιδράσεις στους ευαίσθητους ιστούς του ματιού και των βλεφάρων μετά από έκθεση στον ήλιο.
Αυτές οι φωτο-επιπεφυκίτιδες ή φωτο-κερατίτιδες είναι αναστρέψιμες και δεν προκαλούν βλάβες μακροχρόνιες ή βλάβες στην όραση.
Η Γήρανση του Δέρματος
Η γήρανση του δέρματος δεν είναι μόνο συνδεδεμένη με την ηλικία, αλλά επιταχύνεται και από περιβαλλοντολογικούς παράγοντες και κυρίως τον ήλιο.
Μιλάμε λοιπόν για φωτογήρανση ή αλλιώς ακτινική γήρανση.
Η φωτο-γήρανση είναι το αποτέλεσμα μίας παρατεταμένης έκθεσης στον ήλιο ή ακόμα και σε τεχνητές ακτίνες UV.
Εμφανίζεται στα πλέον εκτεθειμένα σημεία του δέρματος (πρόσωπο, χέρια, μπράτσα) και τα κυρίαρχα σημάδια είναι η πάχυνση του δέρματος, η απώλεια της ελαστικότητας, η αφυδάτωση και η ξηρότητα, η εμφάνιση ρυτίδων και σπασμένων αγγείων, καθώς και οι λεκέδες από τον ήλιο.
Παρατηρούμε κυρίως μια αποδιοργάνωση στην παραγωγή και στην κατανομή της μελανίνης στην επιφάνεια της επιδερμίδας, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται κηλίδες.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία σταθερή αύξηση στα περιστατικά καρκίνου του δέρματος παγκοσμίως.
Αυτό οφείλεται τόσο στην παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο, όσο και στην έλλειψη φωτοπροστατευτικών μέτρων.
Τα καρκινώματα στο δέρμα είναι τα πλέον συχνά και θεραπεύονται κυρίως με χειρουργική επέμβαση.
Διακρίνονται σε βασικοκυτταρικά με αργή και περιορισμένη εξέλιξη στο δέρμα.
Τα πλακώδη επιδερμιδικά καρκινώματα τα οποία είναι πιο σπάνια, εμφανίζονται κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα και είναι πιο επικίνδυνα διότι μπορούν να διαπεράσουν το δέρμα και να κάνουν μεταστάσεις στο οργανισμό.
Τα μελανώματα, τα οποία είναι καρκίνοι του δέρματος λιγότερο συχνοί αλλά πολύ πιο σοβαροί, μπορούν να εμφανιστούν σε κάθε ηλικία.
Εξελίσσονται από μικρές ελιές στο δέρμα και αν δεν θεραπευτούν μπορούν να μεταλλαχτούν σε σοβαρό μεταστατικό καρκίνο.
Νάντια Ποσειδώνος, Φαρμακοποιός
www.y-o.gr