Ως σακχαρώδης διαβήτης κύησης (ΣΔΚ) ορίζεται οποιουδήποτε βαθμού διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων που παρατηρείται κατά την έναρξη της εγκυμοσύνης ή εμφανίζεται κατά τη διάρκειά της.
Η συχνότητα του ΣΔΚ ποικίλλει από 1-14% διεθνώς και εξαρτάται από τον πληθυσμό που έχει μελετηθεί, αλλά και από τα διαγνωστικά κριτήρια που χρησιμοποιούνται.
Στις Μεσογειακές χώρες υπολογίζεται περίπου το 7%.
Κίνδυνοι που Συνδυάζονται με το ΣΔΚ:
• Μακροσωμία: το βάρος του νεογνού είναι μεγαλύτερο από εκείνο που αντιστοιχεί στην ηλικία της κύησης.
• Περιγεννητικοί κίνδυνοι: θάνατος του βρέφους, δυστοκία των ώμων, κατάγματα, μαιευτικές παραλύσεις κ.ά.
• Απώτεροι κίνδυνοι για το παιδί, όπως πιθανόν παχυσαρκία και Σακχαρώδης Διαβήτης(ΣΔ) τύπου 2.
• Ανάγκη καισαρικής τομής.
• Απώτερος κίνδυνος ΣΔ τύπου 2 για τη μητέρα.
Σακχαρώδης Διαβήτης και Κύηση
Η κύηση σε διαβητικές γυναίκες με ΣΔτ1 ή ΣΔτ2 αναφέρεται ως κύηση προϋπάρχοντος ΣΔ.
Σε διαβητικές γυναίκες συνιστάται:
• Η αποφυγή μη προγραμματισμένης κύησης με τη χρήση καθιερωμένων μεθόδων αντισύλληψης μετά από κατάλληλη ενημέρωση αυτών.
• Όταν προγραμματισθεί η κύηση πρέπει να διακοπούν όλα τα φάρμακα που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο πρόκλησης συγγενών ανωμαλιών στο έμβρυο.
• Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην αντιυπερτασική αγωγή.
Αντιμετώπιση κατά τη Διάρκεια της Κύησης
Είναι σκόπιμο, εφόσον είναι δυνατόν, η παρακολούθηση να γίνεται σε εξειδικευμένο κέντρο.
Στόχοι Γλυκαιμικού Ελέγχου
• Γλυκόζη νηστείας και προγευματική 60-100 mg/dl.
• Γλυκόζη 1 ώρα μετά το γεύμα 100-130 mg/dl.
• Οι παραπάνω στόχοι επιδιώκονται υπό την προϋπόθεση ότι δεν παρατηρούνται σημαντικά υπογλυκαιμικά επεισόδια.
Διατροφή
Το διαιτολόγιο για τον ΣΔ που ακολουθούσε η έγκυος αλλάζει:
• Σύνθεση διαιτολογίου: υδατάνθρακες 35-45%, πρωτεΐνες 20-25% και λίπος 30-40% της συνολικής θερμιδικής πρόσληψης.
• Κατανομή του διαιτολογίου σε μικρά και συχνά γεύματα.
• Σε παχύσαρκες εγκύους γυναίκες συνιστάται μέτριος περιορισμός θερμίδων, αλλά όχι κάτω των 1800 θερμίδων.
Θεραπεία
• Απαγορεύεται οποιοδήποτε αντιυπεργλυκαιμικό φάρμακο πλην της ινσουλίνης.
• Μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλα τα ανθρώπινου τύπου σκευάσματα ινσουλίνης.
• Τα ταχείας δράσης αναλόγων ινσουλίνης αποτελούν ασφαλή και ευέλικτη θεραπευτική επιλογή.
• Τα βραδείας δράσης ανάλογα ινσουλίνης δεν συνιστώνται κατά την κύηση, μέχρι να υπάρξουν κλινικές μελέτες για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά τους.
• Συνήθως για την επίτευξη του στόχου απαιτούνται εντατικοποιημένα σχήματα ινσουλινοθεραπείας: για την κάλυψη των βασικών αναγκών απαιτούνται 1-3 ενέσεις ινσουλίνης μέσης δράσης, ανθρώπινου τύπου και για την κάλυψη των γευμάτων 3 ενέσεις ινσουλίνης ταχείας δράσης.
• Απαραίτητος είναι ο καθημερινός αυτοέλεγχος της γλυκόζης αίματος.
Πρέπει να γίνεται 6-7 φορές ημερησίως, πριν και μια ώρα μετά τα κύρια γεύματα και προ του ύπνου, ενώ μπορεί να χρειαστεί και μία περαιτέρω μέτρηση κατά τη νύκτα, μεταξύ 2-4 π.μ. για τη διαπίστωση πιθανής υπογλυκαιμίας.
• Κατά τη διάρκεια του τοκετού, στόχος είναι η διατήρηση της γλυκόζης σε επίπεδα 80-110 mg/dl.
Απαιτείται λοιπόν συνεχής χορήγηση ενδοφλεβίως διαλύματος γλυκόζης και διαλύματος ινσουλίνης ταχείας δράσης και μέτρηση γλυκόζης αίματος κάθε 1-2 ώρες και αναπροσαρμογή του ρυθμού χορήγησης της ινσουλίνης βάσει των μετρήσεων γλυκόζης.
• Αμέσως μετά τον τοκετό, επειδή μειώνονται σημαντικά οι ανάγκες για ινσουλίνη, απαιτείται ετοιμότητα για την ανάλογη αναπροσαρμογή του θεραπευτικού σχήματος.
• Ο θηλασμός είναι επιθυμητός.
