Η οστρακιά είναι μια βακτηριακή ασθένεια εξαιρετικά μεταδοτική. Προκαλείται από τον β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α. Η μετάδοση γίνεται μέσω άμεσης επαφής με τις στοματοφαρυγγικές εκκρίσεις του νοσούντος. Επηρεάζει κυρίως παιδιά ηλικίας 5-10 ετών.
Εκτιμάται ότι μέχρι την ηλικία των 10 ετών, το 80% των παιδιών έχουν αναπτύξει αυτά τα αντισώματα κατά των εξωτοξίνων και κατά συνέπεια προστασία.
Η θεραπεία μειώνει τη διάρκεια της μεταδοτικότητας, σταματώντας την, 48 ώρες μετά την εισαγωγή αποτελεσματικής αντιβιοτικής αγωγής. Το ίδιο το εξάνθημα δεν είναι μεταδοτικό.
Συμπτώματα
Η οστρακιά παρουσιάζεται με υψηλό πυρετό (39 ως 40°C), ρίγος, τάση προς εμετό και (κατά τη βρεφική ηλικία) κάποτε με παραλήρημα ή σπασμούς. Παρατηρείται επίσης ταχυπαλμία.
Έντονη κοκκινάδα εμφανίζεται στον φάρυγγα, στις αμυγδαλές και στον ουρανίσκο. Ο ασθενής αισθάνεται πόνο στην κατάποση. Σε κάποιες περιπτώσεις, παρουσιάζεται πρήξιμο των αδένων γύρω από τον λαιμό.
Το εξάνθημα της οστρακιάς αρχίζει από το κατώτερο μέρος της κοιλιάς και το ανώτερο του κορμού, καθώς και στο επάνω μέρος των μηρών. Εξαπλώνεται γρήγορα στις δίπλες των αγκώνων, στο πρόσωπο και σε ολόκληρη την κοιλιά, φθάνοντας τελευταία (κάποτε 2 ή 3 ημέρες αργότερα), στα χέρια και στα πόδια.
Δεν έχει παντού την ίδια έντονη κοκκινάδα, ούτε την ίδια διάρκεια. Χαρακτηρίζεται από μεγάλες σχετικά πλάκες, που αποτελούνται από λεπτότατες κουκίδες. Οι πλάκες αυτές δεν αφήνουν μεταξύ τους ανέπαφο δέρμα, όπως στην ιλαρά. Πιεζόμενες με το δάκτυλο, σβήνουν για λίγη ώρα.
Επιπλοκές
Την ασθένεια ακολουθούν συχνά ωτίτιδες και οξείες αδενοπάθειες. Δεν είναι σπάνιος και ο λεγόμενος οστρακιώδης ρευματισμός, που παρουσιάζεται κυρίως κατά την τρίτη ή την 4η εβδομάδα και μπορεί να διαρκέσει αρκετά.
Θεραπεία
Χρησιμοποιούνται αντιβιοτικά, και συγκεκριμένα πενικιλίνες, χορηγούμενες και με ενδομυϊκές ενέσεις. Σε περίπτωση αλλεργίας στις πενικιλίνες, η κλινδαμυκίνη ή η ερυθρομυκίνη μπορούν να χορηγηθούν με καλά αποτελέσματα.
Καλό είναι να εφαρμόζεται και μια σχετική αντισηψία στον ρινοφάρυγγα. Μετά τη λήψη αντιβιοτικών επί 24ώρου, ο ασθενής δεν μεταδίδει τη νόσο, εκτός εάν εμφανισθούν στελέχη του βακτηρίου ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Δεν υπάρχει πρόληψη εμβολίων ενάντια στην οστρακιά.