Κάθε Σεπτέμβριο μαζί με τα σχολεία που ανοίγουν και τις προσδοκίες μικρών και μεγάλων για τη νέα χρονιά που ξεκινάει, έρχεται και η ερώτηση που ταλανίζει όλους τους γονείς: Τι θα φάει το παιδί στο σχολείο; Πώς θα κάνω ένα διατροφικό πρόγραμμα που θα του δώσει την ενέργεια και τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την σωστή ανάπτυξή του;
Αγαπητοί γονείς, η σχολική χρονιά για τα αγγελούδια μας ξεκινάει!
Έχουμε τακτοποιήσει, εδώ και μέρες, το πρόγραμμα των παιδιών μας για να τους παρέχουμε μια σωστή εκπαίδευση σε ένα οικείο σχολικό περιβάλλον και επιπλέον νιώθουμε ασφάλεια για τον τρόπο της διαπαιδαγώγησης τους.
Φτάνει όμως αυτό;
Σίγουρα έχουμε επιλέξει το σωστό σχολείο, το ασφαλές περιβάλλον και χώρο όπου θα περνάνε την μισή μέρα τα παιδιά μας, καθώς και τους άρτια καταρτισμένους παιδαγωγούς και δασκάλους που θα μεταφέρουν τις μαθησιακές αρχές στα παιδιά μας.
Τι θα κάνουμε όμως με το θέμα τις διατροφής;
Οι καλές διατροφικές συνήθειες αναπτύσσονται στη διάρκεια της παιδικής ηλικίας και χρειάζεται συνεργασία γονιών και σχολείου για να τεθούν οι σωστές βάσεις.
Η σωστή διατροφή είναι απαραίτητη για την σωστή λειτουργία του εγκεφάλου και του οργανισμού των παιδιών μας, καθώς επιδρά πάντοτε στη φυσική, πνευματική και συναισθηματική ανάπτυξη και εξέλιξη τους.
Η ανεπαρκής πρόσληψη βιταμινών μπορεί να προκαλέσει κόπωση, νευρικές αντιδράσεις και διαταραχές στην συμπεριφορά του παιδιού, αργή ανάπτυξη καθώς και ένα αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα που θα κάνει τον οργανισμό πιο επιρρεπή στις παιδικές ασθένειες.
Ας μην μας πιάσει όμως πανικός…
Το μόνο που χρειάζεται είναι ένα σωστό πρόγραμμα διατροφής και φυσικά οργάνωση για την καλύτερη προετοιμασία των γευμάτων.
Με δεδομένο ότι τα παιδιά περνάνε το περισσότερο μέρος της ημέρας τους στο σχολείο και σε διάφορές εξωσχολικές δραστηριότητες, θα πρέπει εμείς να φροντίσουμε ώστε να τρέφονται σωστά.
Ένα παιδί στη σχολική ηλικία πρέπει να τρώει τακτικά και να μην αφήνει το στομάχι του άδειο για πολλές ώρες.
Στη διάρκεια της ημέρας τα πέντε γεύματα είναι απαραίτητα: πρωινό, δεκατιανό, μεσημεριανό, απογευματινό και βραδινό.
Το Πρωινό
Η μέρα των μικρών μας καλό είναι να ξεκινάει με ένα πλούσιο και γεμάτο βιταμίνες πρωινό.
Δεν είναι απαραίτητο να είναι το ίδιο κάθε μέρα.
Δείτε τις παρακάτω επιλογές, τις οποίες με τον καιρό μπορείτε να προσαρμόσετε στις προτιμήσεις του δικού σας παιδιού.
Μην ξεχνάτε το φαγητό είναι απόλαυση, αν έχουν επιλέξει τα ίδια τα παιδιά τις τροφές τους, θα φάνε το πρωινό τους πιο εύκολα.
Δώστε τους επιλογές:
• Ένα ποτήρι γάλα πλήρες και μία φέτα ψωμί ολικής αλέσεως με ένα κουταλάκι του γλυκού μέλι,
• Ένα ποτήρι γάλα πλήρες με μία κούπα δημητριακά ολικής αλέσεως ή μούσλι,
• Μία φέτα ψωμί ολικής αλέσεως με 60 γρ. τυρί και μία φέτα γαλοπούλα ή
• Ένα ποτήρι φυσικό χυμό με μία φέτα ψωμί ολικής αλέσεως και 60 γρ. τυρί.
Το Δεκατιανό
Το δεκατιανό είναι ένα μικρό ενδιάμεσο γεύμα, απαραίτητο στις ηλικίες αυτές που τα παιδιά χρειάζονται ενέργεια για να ανταπεξέλθουν στις δραστηριότητες της ημέρας. Είναι το κατεξοχήν γεύμα που τα παιδιά τρώνε στο σχολείο.
Για το δεκατιανό του, μπορείτε να βάλετε στην τσάντα του παιδιού ένα από τα παρακάτω:
• Ένα σπιτικό τοστ με γαλοπούλα και τυρί,
• Ένα μεγάλο φρούτο,
• Ένα μικρό γιαούρτι με δημητριακά ολικής αλέσεως (προτιμήστε χωρίς ζάχαρη),
• Ένα κομμάτι σπιτική τυρόπιτα ή σπανακόπιτα,
• Ένα μπολ σπιτικό ρυζόγαλο,
• Μια μπάρα δημητριακών,
• Ένα μικρό κουλούρι Θεσσαλονίκης ή
• Ένα αβγό βραστό με μια μικρή φέτα ψωμί.
Προσπαθήστε να ετοιμάζετε εσείς το δεκατιανό των παιδιών.
Αφιερώστε χρόνο να κάνετε μια κουβέντα μαζί τους για την αξία της σωστής διατροφής και μην τους επιτρέπετε να αγοράζουν έτοιμα σνακ για το δεκατιανό τους.
Αν τους αφήσετε την επιλογή, είναι απολύτως φυσιολογικό για ένα παιδάκι που θα βρεθεί μπροστά στο κυλικείο του σχολείου να αγοράσει διάφορα σνακ τύπου πατατάκια και γαριδάκια ή σφολιάτες πλούσιες σε μη ωφέλιμα λιπαρά ή ακόμη και σοκολάτα.
Μην τα απαγορεύσετε εντελώς, θυμηθείτε ότι καμιά αυστηρή απαγόρευση δεν έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Περιοριστείτε στην ελεύθερη μέρα της εβδομάδας (ίσως την Παρασκευή) όπου το παιδί θα μπορεί να φάει οτιδήποτε θελήσει από το κυλικείο.
Είναι μια τακτική που μπορεί να έχει αποτέλεσμα και να μάθει στο παιδί την αξία των διαφορετικών τροφίμων.
Το Μεσημεριανό
Μερικά παιδιά τρώνε μεσημεριανό στο σχολείο, άλλα επιστρέφουν στο σπίτι για το κύριο γεύμα της ημέρας.
Σε κάθε περίπτωση, το μεσημεριανό γεύμα πρέπει να αποτελείται από ποικιλία, ισορροπία και μέτρο, ό,τι δηλαδή χαρακτηρίζει την υπέροχη και υγιεινή μεσογειακή διατροφή μας.
Είναι πιο εύκολο να προγραμματίσετε σε εβδομαδιαία βάση τα μεσημεριανά γεύματα.
Ας δούμε τι χρειάζεται να προσέξετε:
• Μία φορά την εβδομάδα όσπρια, μαζί με 50-100 γρ, φέτα και μία μικρή σαλάτα,
• Μία φορά την εβδομάδα ένα λαδερό (φασολάκια, μελιτζάνες, μπριάμ κ.ά), μαζί με 50-100 γρ, φέτα (ή όποιο άλλο τυρί προτιμάει το παιδί),
• Μία φορά την εβδομάδα κοτόπουλο, με συνοδευτικά: ρύζι, πατάτες φούρνου, λαχανικά,
• Μία φορά την εβδομάδα ψάρι, με συνοδευτικά: ρύζι, πατάτες φούρνου, λαχανικά,
• Μία φορά την εβδομάδα κόκκινο κρέας (μπιφτέκι μόσχου, σουτζουκάκια, μοσχαράκι κοκκινιστό), με συνοδευτικά: ρύζι, πατάτες, κριθαράκι, λαχανικά και
• Μία φορά την εβδομάδα ζυμαρικά με σάλτσα και τυρί.
Θυμηθείτε να συνοδεύετε όλα τα γεύματα με μια μικρή φρέσκια σαλάτα λαχανικών εποχής.
Μετά από ένα τέτοιο πιστό πρόγραμμα διατροφής, απομένει μια ημέρα ελεύθερη όπου το παιδί μπορεί να επιλέξει εκείνο το φαγητό του, ανάλογα με τις επιθυμίες του.
Το πιθανότερο βέβαια είναι να διαλέξει πατάτες τηγανητές!
Μην ξεχνάτε!
Να βάζετε πάντοτε στην τσάντα του παιδιού ένα μικρό μπουκάλι με νερό.
Πείτε τους να επιστρέφουν με το μπουκάλι άδειο στο σπίτι.
Τα παιδιά θα πρέπει να μάθουν από νωρίς να πίνουν γιατί η ενυδάτωση είναι πολύ σημαντική για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού.
Το Απογευματινό
Το απογευματινό γεύμα των παιδιών είναι συνήθως εκείνο που προηγείται κάποιας εξωσχολικής δραστηριότητας, οπότε πρέπει να είναι ελαφρύ και τονωτικό.
Μπορείτε να διαλέξετε ανάμεσα σε:
• Ένα φρούτο εποχής,
• Ένα γιαούρτι με λίγο μέλι ή ανάλατους ξηρούς καρπούς (αμύγδαλα, φουντούκια),
• Ένα δροσερό ζελέ με φρούτα,
• Ένα μικρό κομμάτι σπιτικό κέικ,
• 2-3 σπιτικά μπισκότα ή
• Μία μικρή σοκολάτα υγείας (μία με δύο φορές την εβδομάδα).
Το Βραδινό Γεύμα
Το τελευταίο γεύμα της ημέρας πρέπει αν είναι ελαφρύ.
Μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα σε:
• Τη μισή μερίδα μεσημεριανού φαγητού με μία μικρή σαλάτα,
• Ένα τοστ με ένα φρούτο,
• Ένα ποτήρι γάλα με δημητριακά και 1 φρούτο,
• Ένα κομμάτι σπιτική τυρόπιτα με ένα ποτήρι γάλα,
• Ένα κομμάτι σπιτική πίτσα με τυρί και φρέσκια ντομάτα ή
• Ένα ποτήρι γάλα με 1 φέτα ψωμί με μέλι και φυτικό βούτυρο.
Σημείωση:
Πολλά μικρά παιδιά εξακολουθούν να θέλουν να πιουν ένα ποτήρι γάλα πριν πάνε για ύπνο.
Δεν είναι λάθος, αρκεί το βραδινό γεύμα να έχει δοθεί τουλάχιστον μια ώρα νωρίτερα από το βραδινό γάλα. Διαφορετικά το στομάχι του παιδιού θα «βαρύνει» πολύ.
Προγραμματίστε λοιπόν τα παιδικά γεύματα της ημέρας.
Προμηθευτείτε από τα καταστήματα που εμπιστεύεστε φρούτα, λαχανικά, άπαχο κρέας, ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα και δημητριακά και μπείτε στην κουζίνα για μαγειρική.
Η προετοιμασία των γευμάτων των παιδιών μπορεί να είναι μια πολύ διασκεδαστική διαδικασία, ιδιαίτερα αν τους ζητήσετε να σας βοηθήσουν!
Μην ξεχνάμε ότι οι τροφικές ανάγκες των παιδιών ποικίλλουν καθώς αυτά μεγαλώνουν και αναπτύσσονται, όμως πάντα μια σωστή διατροφική συμπεριφορά κατά την παιδική ηλικία, δημιουργεί υγιείς πνευματικά και σωματικά εφήβους και κατ΄ επέκταση ενήλικες με σωστές διατροφικές συνήθειες.
Είμαστε ό,τι τρώμε γι’ αυτό καθοδηγήστε και συμβουλέψτε σωστά τα παιδιά σας τηρώντας πρώτα εσείς τους κανόνες μιας ισορροπημένης διατροφής.
6 Λάθη που Μπορεί να Κάνει ένας Γονιός στη Διατροφή του Παιδιού
1. Υποχρεώνει το παιδί να φάει όλο το φαγητό του, με το ζόρι.
Οι ανάγκες κάθε παιδιού διαφέρουν, σιγουρευτείτε ότι έχει καταναλώσει σωστά τα προηγούμενα γεύματα και δεν έχει τσιμπολογήσει άλλες τροφές.
Μην επιμένετε, αν βλέπετε ότι δεν θέλει να φάει.
2. Χρησιμοποιεί τα γλυκά ως επιβράβευση.
Τα γλυκά είναι τροφές κι όχι «βραβεία καλής συμπεριφοράς».
Μην τους δίνετε μεγαλύτερη σημασία από εκείνη που τους πρέπει γιατί τα κάνετε να φαίνονται ακόμη πιο επιθυμητά στα μάτια των παιδιών.
Να τα αφήνετε ελεύθερα να τρώνε γλυκό μία φορά την εβδομάδα και σίγουρα όχι σε καθημερινή βάση.
3. Απαγορεύει εντελώς τα γλυκά.
Μην είστε αυστηροί στο θέμα αυτό, τα παιδιά στην πλειοψηφία τους λατρεύουν τα γλυκά.
Κινδυνεύετε να μεγαλώσετε ένα παιδί ενοχικό που θα τρώει γλυκά στα κρυφά και σε μεγαλύτερες ποσότητες.
4. Προσφέρει πολλά σνακ.
Ένα παιδί χρειάζεται για τη σωστή ανάπτυξή του πέντε γεύματα την ημέρα (3 βασικά και δύο πιο μικρά).
Ένα παιδί που τσιμπολογάει συνεχώς σνακ, δεν τρέφεται σωστά, δεν τρώει τα τρία βασικά γεύματα και δεν παίρνει τις απαραίτητες βιταμίνες.
5. Απαγορεύει το νερό στο φαγητό.
Τα παιδιά χρειάζονται νερό.
Παλαιότερα υποστήριζαν ότι δεν πρέπει να πίνουμε νερό πριν το φαγητό επειδή δεν γίνεται σωστά η πέψη των τροφών, αλλά δεν υπάρχει καμία τεκμηριωμένη μελέτη ώστε να το συσχετίσουμε.
Ένα διψασμένο παιδί δεν θα φάει σωστά το φαγητό του, δηλαδή αργά και με μικρές μπουκιές.
Στο χέρι σας είναι να καταλάβετε πότε διψάει στ’ αλήθεια και πότε χρησιμοποιεί το νερό ως δικαιολογία για να μην φάει.
6. Αντικαθιστά τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά με συμπληρώματα διατροφής.
Δώστε στα παιδιά φρέσκα φρούτα και λαχανικά.
Θυμηθείτε τον μαγικό αριθμό πέντε: χρειάζονται πέντε μερίδες φρούτων και λαχανικών κάθε μέρα.
Τα συμπληρώματα διατροφής δεν υποκαθιστούν τις βιταμίνες που παίρνουμε από τις φυσικές τροφές και δίνονται μονάχα εάν τα έχει συστήσει ο γιατρός, σε συνδυασμό με τις σωστές ομάδες τροφίμων, για να καλύψουν τις τυχόν ελλείψεις που παρουσιάζουν τα παιδιά σε κάποιες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
Δέσποινα Σωτήρου, Διαιτολόγος-Σύμβουλος Διατροφής
