Η επίτευξη των απαιτούμενων ωρών ύπνου είναι αναγκαία συνθήκη για τη σωματική, την πνευματική και τη συναισθηματική υγεία και ευεξία του ανθρώπου.
Οι περισσότεροι άνθρωποι όμως δεν κοιμούνται αρκετά.
Πότε αυτό το αρκετά γίνεται επικίνδυνο για τον οργανισμό, ποιες οι συνέπειές του και πόση στέρηση ύπνου μπορεί να αντέξει ένας ανθρώπινος οργανισμός;
Γνωρίζουμε ότι για να ξεκουράσουμε το σώμα και τον εγκέφαλό μας έχουμε ανάγκη από τουλάχιστον 7 ώρες ύπνου καθημερινά και αυτό αφορά τους ενήλικες έως 60 ετών.
Αυτό σημαίνει ότι υπό κανονικές συνθήκες δεν θα πρέπει να μένουμε άγρυπνοι για περισσότερες από 17 ώρες.
Τι είναι η στέρηση ύπνου και ποια συμπτώματα έχει;
Στέρηση ύπνου σημαίνει ότι ένα άτομο κοιμάται λιγότερο από όσο χρειάζεται πραγματικά ο οργανισμός του.
Οι συνέπειες που μπορεί να έχει αυτό διαφέρουν από άτομο σε άτομο.
Τα μωρά, τα παιδιά και οι έφηβοι χρειάζονται περισσότερο ύπνο επειδή βρίσκονται στην ανάπτυξη.
Αν στερούνται ύπνο συστηματικά, οι επιπτώσεις στην υγεία τους μπορεί να είναι σοβαρές.
Σε γενικές γραμμές η στέρηση ύπνου περιλαμβάνει τα εξής συμπτώματα:
Κόπωση και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, αδυναμία συγκέντρωσης, προβλήματα μνήμης, αδυναμία εγρήγορσης του νου.
Επίσης, νευρικότητα και ευερεθιστότητα, αυξημένη όρεξη, αλλαγές στη διάθεση και έλλειψη ή μειωμένος συντονισμός.
Σε σωματικό επίπεδο, μια σοβαρή στέρηση ύπνου μπορεί να προκαλέσει καρδιακά νοσήματα, διαβήτη και παχυσαρκία.
Ποιο είναι το ανώτατο χρονικό όριο που μπορούμε να μείνουμε άυπνοι;
Οι απαιτούμενες ώρες ύπνου είναι σε γενικές γραμμές 7, αλλά το πόσο ύπνο χρειάζεται ο καθένας ξεχωριστά εξαρτάται και από άλλους παράγοντες, όπως η ηλικία.
Το πόσο χρόνο μπορεί να παραμείνει κανείς άυπνος δεν είναι σαφές ούτε ίδιο για όλους.
Έχουν γίνει διάφορες έρευνες σε ανθρώπους που σημείωσαν ρεκόρ αϋπνίας με τις αναμενόμενες όμως επιπτώσεις, όχι μόνο στο σώμα αλλά και στο νευρικό σύστημα.
Παρόλα αυτά, οι επιπτώσεις αυτές δεν ήταν μη αναστρέψιμες.
Μπορεί η συστηματική έλλειψη ύπνου να προκαλέσει τον θάνατο;
Ναι, σε ορισμένες περιπτώσεις.
Η στέρηση ύπνου μπορεί να προκαλέσει τροχαίο ατύχημα στον οδηγό.
Όμως υπάρχει και μια πολύ σπάνια διαταραχή ύπνου που ονομάζεται θανατηφόρα οικογενειακή αϋπνία που μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο.
Πρόκειται για μια κληρονομική νόσο που προκύπτει ύστερα από μετάλλαξη στο γονίδιο μιας συγκεκριμένης πρωτεΐνης.
Τα συμπτώματα εμφανίζονται στη μεσήλικη ζωή και ξεκινούν με ήπια αϋπνία που χειροτερεύει, έλλειψη όρεξης και απώλεια βάρους, ταχύτατα εξελισσόμενη άνοια και αλλαγές στη θερμοκρασία του σώματος.
Επειδή δεν υπάρχει θεραπεία, ο πάσχων πεθαίνει μέσα σε 1-1,5 χρόνο από την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Τι γίνεται αν μείνουμε άυπνοι για 24 ώρες;
Εκτός από τη σωματική κούραση, τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται στις λειτουργίες του εγκεφάλου, όπως είναι η ικανότητα της μνήμης και ο συντονισμός.
Τα υπόλοιπα συμπτώματα περιλαμβάνουν υπνηλία, ευερεθιστότητα, αδυναμία συγκέντρωσης, θολό μυαλό, προβλήματα βραχυπρόσθεσμης μνήμης, αυξημένα επιπεδα κορτιζόλης και αδρεναλίνης, δηλαδή των ορμονών του στρες, αυξημένο σάκχαρο στο αίμα και μυϊκή ένταση.
Πολλά από αυτά εμφανίζονται επειδή ο εγκέφαλος προσπαθεί να εξοικονομήσει ενέργεια και γι’ αυτό απενεργοποιεί προσωρινά κάποιες λειτουργίες του.
Η εικόνα μιας τέτοιας κατάστασης είναι ένα άτομο ξύπνιο μεν, αλλά αδύναμο να εκτελέσει πολύπλοκες εργασίες.
