Η ισορροπημένη διατροφή είναι πλέον ευρέως αποδεκτό ότι παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην υγεία και την καλή κατάσταση του σώματος.
Οι ανάγκες του οργανισμού σε θρεπτικά συστατικά μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τις συνήθειες και τις δραστηριότητες του ατόμου.
Ο δεσμός ανάμεσα στη διατροφή και την άθληση είναι διεθνώς αναγνωρισμένος.
Ένας μεγάλος αριθμός μελετών έχουν δείξει τη σχέση μεταξύ της πρόσληψης θρεπτικών συστατικών και τα αποτελέσματά τους στη σωματική δραστηριότητα.
Αυτό, είτε αφορά την άσκηση σε επίπεδο διασκέδασης είτε σε επαγγελματικό επίπεδο.
Σε ερασιτεχνικό επίπεδο, πολλά άτομα τρέχουν στα γυμναστήρια για να αποκτήσουν ένα καλλίγραμμο σώμα.
Η άσκηση όμως επιφέρει κόπωση που παράλληλα με τις καθημερινές υποχρεώσεις καταβάλλει το άτομο.
Μια ενδεδειγμένη διατροφή και κάποιο κατάλληλο συμπλήρωμα διατροφής πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή των μέτρων.
Είναι δεδομένο ότι τα άτομα που αθλούνται, αποτελούν μια ομάδα του πληθυσμού με αυξημένες ανάγκες τόσο σε νερό, όσο και σε ορισμένα θρεπτικά συστατικά.
Διατροφή και άσκηση – Ο ρόλος του νερού
Η κατανάλωση ικανοποιητικής ποσότητας νερού είναι ζωτικής σημασίας για τα άτομα που αθλούνται και θα τα βοηθήσει στην καλή λειτουργία ολόκληρου του σώματός τους.
Ιδιαίτερα μάλιστα όταν έχουμε έντονη εφίδρωση, συνιστώνται ορισμένα υδατικά διαλύματα πλούσια σε ηλεκτρολύτες.
Βιταμίνες
Οι βιταμίνες δρουν στο ανθρώπινο σώμα ως ρυθμιστές του μεταβολισμού επηρεάζοντας πολλές φυσιολογικές διεργασίες σημαντικές κατά την άσκηση.
Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β εμπλέκονται στη χρησιμοποίηση των υδατανθράκων και των λιπών για την παραγωγή ενέργειας.
Η έλλειψη βιταμινών του συμπλέγματος Β μπορεί να επηρεάσει την απόδοση τόσο στην αεροβική όσο και στη μη αεροβική άσκηση.
Δεύτερον, η βιταμίνη Ε είναι μια πολύ σημαντική βιταμίνη για τα άτομα που αθλούνται αφού συμβάλλει στην καλή κατάσταση των μυών.
Η βιταμίνη C συμμετέχει στη σύνθεση του κολλαγόνου, μια πρωτεΐνη πολύ σημαντική για την καλή κατάσταση των αρθρώσεων.
Επιπλέον, οι βιταμίνες C και E έχουν αντιοξειδωτική δράση και καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες και το οξειδωτικό στρες που παράγεται με την άσκηση.
Μέταλλα
Το ασβέστιο και το μαγνήσιο είναι δύο μέταλλα απαραίτητα για την καλή κατάσταση των οστών, των μυών και των νεύρων.
Επομένως, είναι πολύ σημαντικά για τα άτομα που αθλούνται συστηματικά.
Επιπλέον το μαγνήσιο εμπλέκεται μαζί με τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β στην παραγωγή ενέργειας, καθώς και σε άλλες λειτουργίες του σώματος.
Τέτοιες είναι η ρύθμιση των συσπάσεων των μυών και η σύνθεση των πρωτεϊνών, ενώ πολύ σημαντικά για τα άτομα που αθλούνται είναι και τα ιχνοστοιχεία.
Ο σίδηρος εμπλέκεται στην απόδοση κατά την άσκηση και είναι απαραίτητος για τον κατάλληλο σχηματισμό της αιμοσφαιρίνης που μεταφέρει το οξυγόνο μέσω του αίματος στους δραστήριους μύες.
Ο ψευδάργυρος συμμετέχει σε ένζυμα που εμπλέκονται στην παραγωγή ενέργειας στους μύες και στη σύνθεση πρωτεϊνών.
Το χρώμιο ενισχύει τη δράση της ινσουλίνης και επηρεάζει τον μεταβολισμό των υδατανθράκων, των πρωτεϊνών και των λιπιδίων.
Ορισμένα ιχνοστοιχεία, όπως ο ψευδάργυρος, ο χαλκός, το μαγγάνιο και το σελήνιο, εμπλέκονται στον σχηματισμό αντιοξειδωτικών ενζύμων του οργανισμού.
Άρα συμβάλλουν στη μείωση του οξειδωτικού στρες που παράγεται με την άσκηση.
Αντιοξειδωτικά
Με τη σωματική άσκηση παράγονται πολλές ελεύθερες ρίζες στο σώμα κατά τον μεταβολισμό, οι οποίες επιτίθενται στα μυϊκά κύτταρα.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση του χρόνου που απαιτείται για την επαναφορά των μυών στην αρχική τους κατάσταση και τη μείωση της αντοχής και της απόδοσης στην άσκηση.
Είναι το λεγόμενο οξειδωτικό στρες.
Για τον λόγο αυτό, τα άτομα που αθλούνται συστηματικά έχουν αυξημένες ανάγκες σε αντιοξειδωτικά.
Εκτός από τις βιταμίνες C και E και κάποια ιχνοστοιχεία, αντιοξειδωτική δράση έχουν και άλλες ουσίες.
Τέτοιες είναι τα καροτενοειδή και τα φλαβονοειδή που υπάρχουν στα φρούτα και τα λαχανικά.
Οι αντιοξειδωτικές ουσίες «εκκαθαρίζουν» την περίσσεια των ελευθέρων ριζών που παράγονται με την άσκηση και βοηθούν στη διατήρηση ενός υγιούς ανοσοποιητικού.
Αμινοξέα (πρωτεΐνες)
Τα αμινοξέα είναι οι δομικοί λίθοι των πρωτεϊνών του σώματός μας.
Οι πρωτεΐνες συμμετέχουν σε διάφορες διεργασίες του μεταβολισμού και είναι πολύ σημαντικές για την καλή κατάσταση των μυών και την επαναφορά των μυών μετά την άσκηση.
Φυτικές ίνες, προβιοτικά και πρεβιοτικά
Τα άτομα που αθλούνται συστηματικά και οι αθλητές πρέπει να νιώθουν το σώμα τους πάντα ελαφρύ.
Αυτό προϋποθέτει την καλή λειτουργία του εντέρου.
Η λήψη φυτικών ινών, προβιοτικών και πρεβιοτικών (π.χ. ινουλίνη), μπορεί να συμβάλλει στην καλή λειτουργία του εντέρου και του οργανισμού γενικότερα.
Ειδικά για αθλητές
Οι αθλητές έχουν αυξημένες ανάγκες σε υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και νερό.
Την πιο σημαντική πηγή ενέργειας που χρησιμοποιεί το σώμα κατά τη διάρκεια της άσκησης αποτελούν οι υδατάνθρακες.
Οι πρωτεΐνες και τα αμινοξέα είναι απαραίτητα για την επαναφορά των μυών.
Για την επιλογή ενός προϊόντος ειδικής διατροφής προτείνεται η επιλογή μιας αξιόπιστης εταιρίας και πάντα η συμβουλή κάποιου ειδικού.
Συμπέρασμα
Ένα συμπλήρωμα διατροφής για άτομα που αθλούνται πρέπει να περιέχει οπωσδήποτε τις απαραίτητες βιταμίνες και μέταλλα.
Στη σύνθεσή του πρέπει να περιέχονται επίσης αντιοξειδωτικά ή ακόμα και αμινοξέα.
Συχνά εμπεριέχονται επιπλέον συστατικά ή εκχυλίσματα για ενέργεια όπως είναι η L-καρνιτίνη, το guarana ή το εκχύλισμα σιβηριανού ginseng.
Τα συμπληρώματα διατροφής δεν υποκαθιστούν γεύματα.
Στόχος τους είναι να συμπληρώσουν τη διατροφή και να δώσουν στον οργανισμό όλα τα απαραίτητα συστατικά που χρειάζεται για να είναι στη βέλτιστη φυσική κατάσταση.
Ο φαρμακοποιός και η ομάδα του, γνωρίζοντας τις ανάγκες διατροφής των ατόμων που ασκούνται και παράλληλα τα συμπληρώματα διατροφής που διαθέτουν στο φαρμακείο τους, μπορούν να συστήσουν το πλέον κατάλληλο, ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ατόμου.
Προσοχή ιδιαίτερη βέβαια θα πρέπει να δώσουν στη σωστή δοσολογία, χωρίς να υπερβαίνουν τη συνιστώμενη ημερήσια δόση, αλλά και να μη συνιστούν την παρατεταμένη λήψη τους.
Ελένη Αθανασοπούλου, Διευθύντρια Marketing της Douni Health Products