Αρωματοθεραπεία ονομάζεται η μορφή εναλλακτικής θεραπείας που γίνεται με τη χρήση πτητικών ουσιών, γνωστές ως αιθέρια έλαια, με σκοπό τη σωματική και ψυχική ευεξία.
Ανακαλύψτε ορισμένες βασικές γνώσεις…
Η ζωτική ενέργεια ενός φυτού εμπεριέχεται στο αιθέριο έλαιο του φυτού.
Είναι η «καρδιά» του και είναι παρούσα σε πολύ μικρές ποσότητες.
Πρόκειται στην ουσία για τις ορμόνες των φυτών και, όπως οι αδένες μας παράγουν διάφορες ορμόνες που επιδρούν στα συστήματά μας, έτσι και οι ορμόνες των φυτών μας δίνουν διαφορετικά αποτελέσματα αν χρησιμοποιηθούν σωστά.
Αυτές οι ουσίες εξάγονται από τα φυτά κυρίως με απόσταξη και περιέχουν εκατοντάδες δραστικά μόρια που έχουν θεραπευτικές εφαρμογές.
Η Αρωματοθεραπεία έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα.
Κινέζοι, Πέρσες και Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν βότανα και αρωματικές ρητίνες.
Στην Αρχαία Ελλάδα την εφάρμοζαν ο Ιπποκράτης, ο Ασκληπιός, ο Γαληνός και ο Διοσκουρίδης.
Τρόποι χορήγησης
Ο όρος Αρωματοθεραπεία επινοήθηκε το 1928 από τον Γάλλο χημικό-φαρμακοποιό, René-Maurice Gattefossé, ιδρυτή της επιστημονικής έρευνας στα αιθέρια έλαια.
Οι εργασίες του έκαναν γνωστό ότι τα αιθέρια έλαια μπορούν και διαπερνούν το δέρμα, φτάνουν στην κυκλοφορία του αίματος και έτσι μεταφέρονται στα όργανα του σώματος (Αγγλική Σχολή). Αυτός είναι ο ένας τρόπος χορήγησής τους.
Ο δεύτερος είναι μέσω της εισπνοής (Γερμανική Σχολή). Με αυτό τον τρόπο, περνούν κατευθείαν μέσω των πνευμονικών κυψελίδων στη ροή του αίματος.
Το οσφρητικό μας σύστημα, για κάθε μυρωδιά που αντιλαμβάνεται, μεταφέρει το αντίστοιχο χημικό μήνυμα στο ΚΝΣ το οποίο, αφού το καταγράψει, αντιδρά με διαφορετικό τρόπο στην κάθε μυρωδιά.
Η διάχυση, κατά προτίμηση, γίνεται με έναν ηλεκτρικό νεφελοποιητή.
Επιτρέπει την επίτευξη ικανοποιητικής ατμοσφαιρικής συγκέντρωσης αρωματικών μορίων και έχει το πλεονέκτημα ότι δεν θερμαίνει τα αιθέρια έλαια και συνεπώς δεν μεταβάλλει τις ιδιότητές τους.
Ο τρίτος τρόπος δράσης είναι μέσω της πεπτικής οδού (Γαλλική Σχολή).
Η συγκεκριμένη πρακτική, όμως, εφαρμόζεται μόνο από έμπειρους αρωματοθεραπευτές.
Η χρήση τους γίνεται από το στόμα, ενσωματωμένα σε κάψουλες ή μέλι, αλλά και σε μορφή υγρού.
Τέλος, η χορήγηση από το ορθό είναι ένας εναλλακτικός τρόπος.
Εξατομικευμένη εφαρμογή των αιθερίων ελαίων
Η Marguerite Maury ήταν αυτή που έστρεψε την προσοχή της στην εξατομικευμένη εφαρμογή των αιθερίων ελαίων, ανάλογα με την ψυχολογική κατάσταση, αλλά και τα σωματικά συμπτώματα των ασθενών.
Τα αιθέρια έλαια είναι πτητικές ουσίες και ανάλογα με τον δείκτη πτητικότητας κατατάσσονται σε 3 κατηγορίες:
– Υψηλές νότες: ενεργούν σχεδόν άμεσα, εξατμίζονται γρήγορα και χρησιμοποιούνται για να αναζωογονούν νου και σώμα.
– Μεσαίες νότες: έχουν μέτρια πτητικότητα και επιδρούν κυρίως στις σωματικές λειτουργίες και στον μεταβολισμό του σώματος.
– Χαμηλές νότες: αργούν να εξατμιστούν και είναι πιο αποτελεσματικά για χαλάρωση και ηρεμία.
Τα συστήματα στα οποία έχουν περισσότερο χρησιμοποιηθεί είναι τα εξής:
Συχνά, συνδυάζουμε θεραπευτικά μείγματα αιθερίων ελαίων διαφορετικών κατηγοριών, ώστε να μεγιστοποιούμε τη δράση τους.
– Αναπνευστικό: ευκάλυπτος, θυμάρι, πεύκο, ρίγανη.
– Μυοσκελετικό: λεβάντα, μέντα, μαύρο πιπέρι, μοσχοκάρυδο.
– Πεπτικό: τζίντζερ, μέντα, μάραθος, μελισσόχορτο.
– Ουροποιητικό: νιαουλί, εστραγκόν, θυμάρι, λεμόνι.
– Νευρικό: ρωμαικό χαμομήλι, ξύλο του χο, μαντραβασαρότρα.
– Δερματικές Παθήσεις: ρίγανη, τειόδενδρο, ταγέτη, μύρρο, γεράνιο.
– Κυκλοφορικό: ελίχρυσος, λεμονόχορτο, γκρέιπφρουτ, κυπαρίσσι.
– Ομορφιά: τριαντάφυλλο, λιβάνι, παλμαρόζα, δενδρολίβανο.
4 βασικές θεραπευτικές κατηγορίες αιθερίων ελαίων:
Αντισηπτικά: αγριοκυπάρισσο, βασιλικός, λιβάνι, μύρο, ραβενσάρα, ρίγανη, χαμομήλι ρωμαϊκό και μαροκινό, yuzu κ.ά.
Αντιικά: γαρύφαλλο, θυμάρι, κανέλλα, μελισσόχορτο, τεϊόδεντρο κ.ά.
Αντιβιοτικά-Αντιβακτηριδιακά: γεράνι, ευκάλυπτος, κανέλλα, λεμόνι, λουΐζα, μάνουκα, νάρδος κ.ά.
Αντιμυκητιασικά: κέδρος, πατσουλί, ταγέτη, τεϊόδεντρο κ.ά.
Αιθέρια Έλαια κατά των Ιώσεων
Υπάρχουν αρκετά αιθέρια έλαια με δράση κατά των ιώσεων, διότι περιέχουν συγκεκριμένες ουσίες-χημικές ενώσεις με αποτελεσματική αντι-ιική δράση. Πρόκειται για ουσίες που υπάρχουν στα φυτά από τα οποία λαμβάνουμε τα αιθέρια έλαια.
Κάποια αιθέρια έλαια που δρουν κατά των ιώσεων είναι:
- Δάφνη, δρα κατά του SARS.
- Γιουνίπερος, αποτελεσματικός για τον πυρετό από τον ιό του δυτικού Νείλου.
- Ραβενσάρα, με αντιική και ανοσοδιεγερτική δράση. Δρα, επίσης, ως αντικαταρροϊκό και αποχρεμπτικό.
- Ευκάλυπτος, αποτελεσματικός για τον ιό της γρίπης. Χρησιμοποιείται κυρίως για εισπνοές και διάχυση στον χώρο.
- Κανέλλα, ως αποχρεμπτικό και αντιβακτηριακό.
Χρήση στα πρώτα συμπτώματα ιώσεων
Με εντριβή πάνω στο θώρακα και την άνω πλάτη 4 έως 6 φορές την ημέρα:
– Για 2 έως 3 ημέρες, εάν η θεραπεία ξεκινήσει με τα πρώτα συμπτώματα.
– Για 5 έως 7 ημέρες εάν έχει εγκατασταθεί η γρίπη.
Αιθέρια Έλαια για το Άγχος και την Αϋπνία
Πολλοί άνθρωποι κατά περιόδους στη ζωή τους βιώνουν δύο σημαντικά προβλήματα τα οποία μπορεί να διαρκέσουν ακόμα και χρόνια: άγχος και αυπνία.
Η προσέγγιση της αρωματοθεραπείας χρησιμοποιεί συνέργεια, μείγμα δηλαδή αιθερίων ελαίων, ανάλογα με το προφίλ του κάθε ασθενούς.
Τα κυριότερα αιθέρια έλαια που χρησιμοποιούμε:
- Λεβάντα: Συνιστάται για υπερτασικό άγχος με μάλλον μελαγχολική ιδιοσυγκρασία ή όταν η σωματοποίηση είναι πεπτική (σπασμοί, ναυτία) ή καρδιακή, καθώς και για αϋπνία.
- Mαντζουράνα: Ρυθμιστής του νευρικού συστήματος, με ισχυρή ηρεμιστική δραστηριότητα, εξισορροπεί τη διάθεση. Είναι το αιθέριο έλαιο όλων των νευρικών δυστονιών.
Δρα σε επίπεδο: ψυχικό (άγχος, στρες, ευερεθιστότητα, αϋπνία), αναπνευστικό (δύσπνοια, σπασμωδικός βήχας), πεπτικό (αεροφαγία, μετεωρισμός, δυσπεψία, γαστρίτιδα). Αποκλειστικά για ενήλικες.
- Ylang-ylang: Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση άγχους, το οποίο εκδηλώνεται με νευρικότητα και αυξημένους καρδιακούς παλμούς. Διευκολύνει, επίσης, τον ύπνο. Με την εισπνοή, δρα κατά του άγχους.
- Ραβιντσάρα: Νευροτονωτικό, χωρίς να προκαλεί διέγερση. Αυξάνει τα επίπεδα ενέργειας και κινητοποιεί το νευρικό σύστημα.
Ενδείκνυται για κατάθλιψη, αγωνία και κούραση (ψυχολογική και σωματική).
- Χαμομήλι ρωμαϊκό: στρες, αϋπνία και νευρικό σοκ.
Χρήση για αντιμετώπιση άγχους ή αϋπνίας
Εφαρμόζονται 2-3 φορές την ημέρα:
- 3 σταγόνες του μείγματος τοπικά στο ηλιακό πλέγμα ή
- 3 σταγόνες στην εσωτερική πλευρά των καρπών ή
- 6 σταγόνες του μείγματος κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης.
Αιθέρια Έλαια κατά των Φλεγμονών
Αιθέρια Έλαια για φλεγμονές και πόνο
Οι φλεγμονές στο σώμα μας και οι διάφορης αιτιολογίας πόνοι, είναι προβλήματα που βασανίζουν πολύ κόσμο σε καθημερινή βάση.
Η αρωματοθεραπεία έχει προτάσεις με μείγματα αιθερίων ελαίων, που η δράση τους βασίζεται στο ότι αναστέλλουν τον μυϊκό σπασμό, τη φλεγμονή και τον πόνο.
Τα βασικότερα είναι:
- Γωλθερία: Χρησιμοποιείται σε τενοντίτιδες, αρθρίτιδες, κράμπες, ρευματισμούς και οστεοαρθρίτιδα.
- Λεβάντα: Χρησιμοποιείται σε ρευματοειδή αρθρίτιδα, κράμπες, αλλά και για το πρήξιμο και τον πόνο που προκαλούν τα τσιμπήματα από σφήκες, μέδουσες, σκορπιούς.
Συμβουλές
– Να πλένετε καλά τα χέρια σας μετά τη χρήση αιθέριων ελαίων.
– Να μην χρησιμοποιείτε τα αιθέρια έλαια στα μάτια, ακόμη και αν είναι αραιωμένα.
– Να μην τα χρησιμοποιείτε αδιάλυτα στη μύτη ή στην περιγεννητική περιοχή.
– Να μην τα καταπίνετε ποτέ αδιάλυτα.
– Να μην τα χρησιμοποιείτε κατά τη διάρκεια εγκυμοσύνης ή θηλασμού.
– Να ρίξετε 1 σταγόνα σ .το εσωτερικού του αγκώνα σας, ως δοκιμή ευαισθησίας πριν τη χρήση οποιουδήποτε νέου αιθερίου ελαίου.
– Να κρατάτε τους περιέκτες τους καλά κλεισμένους και σε σημείο που δεν μπορούν να φτάσουν τα παιδιά.
– Η χρήση τους σε παιδιά γίνεται πάντα μετά την ενημέρωση του παιδιάτρου.
Η επιλογή των σωστών αιθερίων ελαίων σε κάθε πρόβλημα είναι δύσκολη και μόνο ειδικοί επιστήμονες υγείας μπορούν να σας δώσουν μια κατάλληλη συμβουλή.
Διονύσιος Μεντές, Φαρμακοποιός – Αρωματοθεραπευτής
www.y-o.gr
