Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που παρουσιάζουν αλλεργίες ή δυσανεξίες σε συγκεκριμένα τρόφιμα.
Παρόλο που πολλοί τις συγχέουν, αυτές οι δύο καταστάσεις είναι διαφορετικές.
Η τροφική αλλεργία αφορά μια ανεπιθύμητη αντίδραση του οργανισμού με εμπλοκή του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πρήξιμο, εμετό, δυσκολία στην αναπνοή, εξανθήματα με φαγούρα, αλλά μπορούν να φτάσουν στην αναφυλαξία ακόμα και στον θάνατο, αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα και σωστά.
Η τροφική αλλεργία προκαλείται από κάποια τροφή, αμέσως ή λίγο μετά από την έκθεση του αλλεργικού οργανισμού σε αυτή.
Η τροφική δυσανεξία αφορά μια ανεπιθύμητη αντίδραση του οργανισμού χωρίς εμπλοκή όμως του ανοσοποιητικού συστήματος και προκαλείται από κάποια τροφή ώρες ή μέρες μετά από την έκθεση του οργανισμού σε αυτή.
Οι τροφικές αλλεργίες εμφανίζονται πιο συχνά στα παιδιά, ενώ αργότερα εξαφανίζονται, καθώς ο οργανισμός τους αρχίζει να αποκτά ανοχή στις συγκεκριμένες τροφές.
Τα περισσότερο ύποπτα τρόφιμα για αλλεργικές αντιδράσεις είναι τα ψάρια και τα οστρακοειδή.
Οι τροφικές δυσανεξίες από την άλλη, περιλαμβάνουν μια ποικιλία παθήσεων.
Χαρακτηρίζονται από κακή πέψη, κακή απορρόφηση ή αντίδραση σε κάποιο συστατικό των τροφών.
Τα άτομα με δυσανεξία παρουσιάζουν συμπτώματα κατά τη διάρκεια της πέψης ορισμένων τροφίμων μόλις τα συστατικά τους εισέλθουν στο αίμα, όπως στομαχικές και εντερικές διαταραχές, φούσκωμα, δυσπεψία, τυμπανισμό, πονοκέφαλο και ημικρανία, αίσθημα αδιαθεσίας και άλλα.
Εκδηλώνονται πιο αργά από ό,τι στις περιπτώσεις αλλεργίας.
Μπορεί να διαρκέσουν ακόμα και λίγες μέρες μετά από την κατανάλωση της τροφής που τα προκαλεί.
Μια από τις πιο συχνές δυσανεξίες είναι η δυσανεξία στη λακτόζη και αφορά την αδυναμία του οργανισμού να αφομοιώσει μεγάλη ποσότητα λακτόζης επειδή του λείπει το ένζυμο λακτάση.
Έτσι τα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη θα πρέπει να αποφεύγουν τα γαλακτοκομικά και όσα ακόμα τρόφιμα περιλαμβάνουν λακτόζη, όπως το ψωμί, οι έτοιμες σούπες και σάλτσες, τα προμαγειρεμένα φαγητά, τα μπισκότα και πολλά άλλα πρόχειρα φαγητά.
Η δυσανεξία στη γλουτένη αφορά αντίδραση σε ένα συστατικό της γλουτένης, τη γλιαδίνη που υπάρχει στο σιτάρι και σε άλλα δημητριακά, όπως το κριθάρι και η σίκαλη.
Επομένως γλουτένη περιέχουν το ψωμί, οι φρυγανιές, τα ζυμαρικά, διάφορα κέικ και μπισκότα, ορισμένα είδη αλλαντικών και τυριών όπως το ροκφόρ, το μπλε τυρί και τα κρεμώδη τυριά.
Λιγότερη γλουτένη από όλα περιέχει η βρώμη.
Υπάρχουν όμως και πάρα πολλά ακόμα τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη, επομένως χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή από τους καταναλωτές.
Αυτό που συμβαίνει είναι ότι στα άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη ο εντερικός βλεννογόνος δεν μπορεί να χωνέψει τη γλιαδίνη, η οποία καταστρέφει το εντερικό επιθήλιο προκαλώντας κοιλιοκάκη, μια χρόνια πάθηση του λεπτού εντέρου για την οποία υπάρχει κληρονομική προδιάθεση.
Τα συμπτώματα της δυσανεξίας στη γλουτένη περιλαμβάνουν διάρροια, εμετό, απώλεια βάρους, χρόνια κόπωση και κακή ανάπτυξη λόγω δυσαπορρόφησης των θρεπτικών συστατικών που χρειάζεται ο οργανισμός τους.
Τα συμπτώματα της νόσου υποχωρούν αυτόματα όταν ο ασθενής ακολουθεί δίαιτα ελεύθερη από γλουτένη.
Ευτυχώς σήμερα οι βιομηχανίες τροφίμων παρασκευάζουν όλο και περισσότερα προϊόντα χωρίς γλουτένη.
Πρόκειται για τρόφιμα από αλεύρι χωρίς γλιαδίνη που μπορούν να αντικαταστήσουν τις τροφές από αλεύρι.
Τα προϊόντα αυτά αναγράφουν στη συσκευασία τους ότι είναι ελεύθερα γλουτένης.
Η διατροφή των ατόμων με δυσανεξίες θα πρέπει να εμπλουτίζεται με συμπληρώματα βιταμινών και μετάλλων όταν υπάρχει έλλειψη θρεπτικών συστατικών.