Η ακμή παρόλο που συνήθως συνδέεται με την εφηβεία, δεν αφήνει τους ενήλικες ανεπηρέαστους.
Όταν εμφανίζεται σε μεγαλύτερη ηλικία, οι περισσότεροι κατηγορούν τον τρόπο ζωής για την εμφάνισή της, ωστόσο οι αιτίες δεν περιορίζονται εκεί.
Καλλυντικά που φράζουν τους πόρους
Κανονικά, η επιδερμίδα μας παράγει σμήγμα, μια λιπαρή ουσία που την προστατεύει από εξωτερικές επιθέσεις.
Το σμήγμα παράγεται από το ωοθυλάκιο και εκκενώνεται στην επιφάνεια του δέρματος.
Αλλά μερικές φορές αυτή η διαδικασία διακόπτεται, είτε επειδή το σμήγμα παράγεται σε περίσσεια ή επειδή δεν εκκενώνεται σωστά.
Αυτό ονομάζεται ακμή.
Στους ενήλικες, μπορεί να έχει δύο αιτίες: εσωτερική ή εξωτερική.
Στην τελευταία περίπτωση, τα προϊόντα που εφαρμόζονται στο δέρμα παίζουν σημαντικό ρόλο.
Οι ειδικοί επιβεβαιώνουν πως μερικές περιπτώσεις ακμής συνδέονται με κακώς επιλεγμένα καλλυντικά, τα οποία φράζουν τους πόρους του δέρματος.
Γι΄ αυτό τον λόγο, οι δερματολόγοι προτείνουν ειδικά προϊόντα μη φαγεσωρογόνα, τα οποία δεν προκαλούν την ανάπτυξη ακμής ή μαύρων πόρων.
Πράγματι, αυτά τα προϊόντα καθαρισμού και μακιγιάζ έχουν σχεδιαστεί ώστε να μην παρεμβαίνουν στον φυσικό μηχανισμό του δέρματος.
Έτσι, μη φράζοντας τους πόρους, περιορίζουν το σχηματισμό των βλαβών όπως τα σπυράκια.
Ο ρόλος του εμμηνορροϊκού κύκλου
Μεταξύ των εσωτερικών αιτιών της ακμής, οι ορμόνες είναι αναμφισβήτητα από τις πιο συχνές αιτίες.
Αρκετές γυναίκες είναι η απόδειξη για αυτό, καθώς λίγο πριν την εμμηνόρροια, το πρόσωπό τους γεμίζει σπυράκια.
Αυτή η ακμή – χαμηλής έντασης – επηρεάζει έως και το 20% του γυναικείου πληθυσμού.
Οι δερματολόγοι εξηγούν πως αυτό δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς η ακμή είναι μια ορμονική ασθένεια.
Οι νεαροί άνδρες έχουν εκρηκτική μορφή επειδή έχουν μόνο μία εφηβεία, ενώ οι γυναίκες έχουν «μίνι εφηβεία» κάθε μήνα, που είναι ο εμμηνορροϊκός κύκλος.
Για τον ίδιο λόγο, αυτές οι γυναίκες επηρεάζονται λιγότερο από σοβαρές μορφές ακμής, δηλαδή εκείνες που αφήνουν βαριές ουλές στο πρόσωπο και το πάνω μέρος του σώματος.
Το μειονέκτημα αυτής της «προστασίας» είναι ότι εκτίθενται σε σπυράκια μέχρι την εμμηνόπαυση.
Μάλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, η χειρότερη στιγμή της ζωής είναι μεταξύ 20 και 30 ετών για το 80% των γυναικών.
Η νόσος του Verneuil
Παρόλο που οι άντρες είναι σχετικά απαλλαγμένοι από την ακμή, μπορούν ωστόσο να παρουσιάσουν πολύ έντονες μορφές της – όπως η κεραυνοβόλος ακμή (Acne Fulminans), η οποία συνοδεύεται από πυρετό και πόνο στις αρθρώσεις.
Αλλά αυτά τα δερματικά προβλήματα μπορούν επίσης να αποκαλύψουν μια άλλη ασυνήθιστη δερματική ασθένεια: τη νόσο του Verneuil – που ονομάζεται επίσης αντίστροφη ακμή ή ακμή conglobata.
Εάν εμφανιστεί καθυστερημένη ακμή σε έναν ενήλικα άνδρα, πιθανότατα οφείλεται σε αυτήν τη νόσο, η οποία μπορεί να διαρκέσει πολύ καιρό.
Τα συμπτώματα μπορεί να μοιάζουν με την κλασική ακμή, αλλά είναι πολύ πιο έντονα: επώδυνα οζίδια, αποστήματα δέρματος και αυξημένες ουλές.
Εκτός από τον κοινωνικό αντίκτυπο αυτής της ασθένειας, είναι σημαντικό να τη διαγνώσετε, επειδή η φαρμακευτική αγωγή και οι χειρουργικές θεραπείες επιτρέπουν τον περιορισμό των συνεπειών αυτών των αποστημάτων.
Περίσσεια ανδρικών ορμονών
Εκτός όμως από τους άντρες, η ακμή μπορεί να αποκαλύψει μια άλλη παθολογία και στις γυναίκες, συνήθως προερχόμενη από το ενδοκρινικό σύστημα.
Πράγματι, γνωρίζουμε ότι η περίσσεια των ανδρικών ορμονών (υπερανδρογονισμός) σχετίζεται με πιο σοβαρή ακμή, κάτι το οποίο στην πραγματικότητα αποτελεί το σύμπτωμα μιας παθολογίας.
Αυτό συμβαίνει με το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, μια ορμονική ανισορροπία που οδηγεί – μεταξύ άλλων – σε αύξηση της τεστοστερόνης στο αίμα.
Και μεταξύ των συμπτωμάτων είναι η έντονη τριχοφυία, οι ακανόνιστες περίοδοι και η ακμή.
Αυτές οι διαταραχές προκαλούνται από μικρές κύστες που αναπτύσσονται γύρω από τις ωοθήκες.
Αυτές οι κύστες είναι γεμάτες με ορμόνες που εκρήγνυνται σε συγκεκριμένες φάσεις του κύκλου, προκαλώντας κατά κύριο λόγο ακμή.
Και πάλι, η διάγνωση είναι σημαντική επειδή οι επιπτώσεις αυτής της κατάστασης δεν περιορίζονται στο δέρμα.
Κάθε φορά που εκρήγνυται μια κύστη, δημιουργείται ουλή.
Μακροπρόθεσμα, ένα ινώδες κέλυφος σχηματίζεται γύρω από την ωοθήκη, το οποίο αποτρέπει τη σωστή ωορρηξία και κατ’ επέκταση τη σωστή εγκυμοσύνη.
Ο ρόλος των γονιδίων
Είναι γεγονός πως υπάρχουν «οικογένειες με ακμή».
Γνωρίζουμε, για παράδειγμα, ότι τα νεαρά κορίτσια των οποίων οι πατέρες είχαν ακμή διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν υπερευαισθησία στις ανδρικές ορμόνες (ανδρογόνα), καθώς και μια μορφή ακμής πιο ανθεκτική στη θεραπεία.
Αυτή η δερματική ασθένεια θα είχε λοιπόν γενετικές αιτίες.
Ωστόσο, αυτά είναι ακόμη ελάχιστα κατανοητά.
Η μελέτη ορισμένων πληθυσμών (κοντά στον Αρκτικό Κύκλο, ορισμένα απομονωμένα νησιά της Νότιας Αμερικής), που ιστορικά δεν εκδηλώνουν ακμή, θα μπορούσε να καταστήσει δυνατή την εκμάθηση περισσότερων για το ρόλο των γονιδίων, καθώς και των τροφίμων.
