Με πιο απλά λόγια πρόκειται για ένα είδος υπερκόπωσης.
Το σύνδρομο υπέρχρησης αφορά συνήθως τους δρομείς, αλλά εμφανίζεται και σε όσους ασκούνται πολύ έντονα καθημερινά προκαλώντας στο σώμα τους καταπόνηση.
Πρόκειται για τραυματισμούς του μυοσκελετικού συστήματος, στα σημεία που έχουν επιβαρυνθεί περισσότερο και δεν αντέχουν πλέον άλλη επιβάρυνση.
Θλάσεις, διαστρέμματα, κατάγματα, οστικά οιδήματα και τενοντίτιδες είναι τα αποτελέσματα της υπέρχρησης.
Φυσικά, υπάρχουν και άλλα, με ονομασίες λίγο πολύ γνωστές που καταλήγουν σε έναν κοινό παρανομαστή:
Καταπόνηση.
Αιτίες
Κατά την άσκηση ή το τρέξιμο δημιουργείται τριβή των ιστών που κινούνται.
Η τριβή όταν είναι επαναλαμβανόμενη, προκαλεί φλεγμονή στο σημείο με αποτέλεσμα την τενοντίτιδα.
Επίσης, η φόρτιση των ιστών όταν γίνεται κατ’ επανάληψη εμφανίζεται πρώτα με τη μορφή μικροτραυματισμών που δεν προλαβαίνουν να επιδιορθωθούν, αν δε μεσολαβήσει επαρκής χρόνος ξεκούρασης.
Έτσι, το πρόβλημα χειροτερεύει με αποτέλεσμα τη ρήξη συνδέσμων και τενόντων ή το κάταγμα κόπωσης που είναι κάταγμα σε κάποιο οστό.
Το ίδιο αποτέλεσμα έχουμε όταν οι ιστοί δεν αιματώνονται επαρκώς.
Κατά τη διάρκεια πολύωρης άσκησης ή τρεξίματος (π.χ. μαραθώνιος), η ανάγκη αιμάτωσης και οξυγόνωσης των ιστών είναι μεγάλη, αλλά η παροχή τους μπορεί να μην είναι αρκετή.
Έτσι ο καταπονημένος ιστός δημιουργεί οίδημα.
Ποιοι είναι περισσότερο επιρρεπείς
Δεν είναι όλοι όμως επιρρεπείς ακόμα κι αν κάνουν την ίδια προπόνηση.
Οι παράγοντες που προκαλούν το σύνδρομο υπέρχρησης είναι πολλοί.
Ακατάλληλα ή φθαρμένα παπούτσια, ακατάλληλος εξοπλισμός, κακές προπονητικές εγκαταστάσεις, φθαρμένο έδαφος, προπονητικά λάθη, λανθασμένη εκτέλεση των ασκήσεων κατ’ επανάληψη.
Ακόμα, προβλήματα ανατομίας, κυρίως στα άκρα και προβλήματα στην ελαστικότητα των ιστών.
Τέλος, η ηλικία παίζει ρόλο, παλιοί τραυματισμοί που δεν αποκαταστάθηκαν σωστά ή το επίπεδο του ασκούμενου.
Το σύνδρομο υπέρχρησης μπορεί να το διαγνώσει μόνο ο ορθοπεδικός.
Γίνεται μετά από εξέταση, λήψη ιστορικού τραυματισμών, τρόπου και συχνότητας άσκησης, ακτινογραφίες υπέρηχο, ίσως και μαγνητική τομογραφία.
Θεραπεία
Η θεραπεία του συνδρόμου υπέρχρησης εξαρτάται από τον βαθμό του και μπορεί να είναι συνδυαστική.
Οπωσδήποτε συνιστάται διακοπή της δραστηριότητας που το προκάλεσε (ακόμα και ολική αποχή από την προπόνηση) τουλάχιστον για 3 εβδομάδες στις πιο απλές περιπτώσεις.
Τα αντιφλεγμονώδη μπορούν να βοηθήσουν στην οξεία φάση του συνδρόμου ανακουφίζοντας από τον πόνο, αλλά δε θα πρέπει να λαμβάνονται για πάνω από 5 μέρες.
Επίσης, συστήνεται κρυοθεραπεία και φυσικοθεραπεία, η οποία μπορεί να συμβάλει στην αποκατάσταση των φθαρμένων ινών κολλαγόνου, στην αποτελεσματική αιμάτωση των ιστών και την επούλωση των εσωτερικών τραυματισμών.
Πρόληψη
Γνωρίζοντας όλα αυτά, μπορεί κανείς να ακολουθήσει κάποιες απλές συμβουλές για να αποφύγει το σύνδρομο υπέρχρησης:
Καλή προετοιμασία πριν την άσκηση και ζέσταμα με διατάσεις για όλο το σώμα.
Διατήρηση καλής στάσης σώματος και δυνατό μυικό σύστημα.
Αποφυγή συνεχούς και επαναλαμβανόμενης επιβάρυνσης μιας μόνο άρθρωσης ή μιας μυικής ομάδας.
Συχνές αλλαγές ασκήσεων και προπονητικών προγραμμάτων και συχνά διαλείμματα.
Επαρκής ξεκούραση, ώστε το μυικό σύστημα να αναδομείται.
Βελτίωση της τεχνικής των ασκήσεων.
Διακοπή οποιασδήποτε δραστηριότητας όταν εμφανίζεται πόνος και ανάπαυση.
