Οι φρονιμίτες είναι τα τελευταία δόντια που βγαίνουν στον ανθρώπινο οργανισμό και βάσει χρονολογικής σειράς και θέσης στη γνάθο.
Είναι τα δόντια που δεν εμφανίζονται πια σε όλους και αν το κάνουν αυτό συμβαίνει σε ηλικίες από 17 έως 21 χρονών.
Διαφορετικά, μπορεί να μείνουν έγκλειστοι μέσα στη γνάθο, ακόμα και να μην εμφανιστούν ποτέ.
Δεν έχουν κάποια βασική λειτουργία πια μιας και μέσα στους αιώνες οι διατροφικές προτιμήσεις των ανθρώπων αλλάζουν.
Ανάλογα με αυτές αλλάζει και η γνάθος αλλά και τα δόντια.
Έτσι, ενώ στους μακρινούς προγόνους μας οι φρονιμίτες ήταν χρήσιμα δόντια, σε εμάς είναι πλέον άχρηστα.
Όταν όμως, και αν εμφανιστούν, προκαλούν προβλήματα, μας ταλαιπωρούν, πονάνε και γι’ αυτό επιλέγουμε τελικά να τους βγάλουμε.
Δεν αποκλείεται μάλιστα να επηρεάσουν τη διάταξη και τη θέση των υπόλοιπων δοντιών μόλις εμφανιστούν, άλλος ένας λόγος λοιπόν για να επιλέγουμε την εξαγωγή τους.
Συμπτώματα
Όταν βγαίνουν οι φρονιμίτες προκαλούν προβλήματα, ενώ συχνά παρουσιάζουν και συμπτώματα όπως πόνος στο σαγόνι, δυσκολία να ανοίξουμε ή να κλείσουμε το στόμα μας, πρήξιμο στο μάγουλο, κακοσμία του στόματος και δυσάρεστη γεύση, κόκκινα ή πρησμένα ούλα που είναι ευαίσθητα και πονάνε.
Οι φρονιμίτες επηρεάζονται αρνητικά και δημιουργούν προβλήματα όταν θέλουν να βγουν αλλά δε βρίσκουν χώρο να κατέβουν.
Σε κάποιες περιπτώσεις ένας φρονιμίτης (ή και περισσότεροι) μπορεί να μείνει παγιδευμένος στα ούλα για πάντα χωρίς να προκαλέσει πρόβλημα, αλλά δεν είναι σπάνιες οι φορές που μπορεί να προκαλέσει και φλεγμονή.
Όταν ένας φρονιμίτης δε βγαίνει σωστά, είναι δύσκολο να εφαρμόσουμε σωστά τους κανόνες υγιεινής των δοντιών.
Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να καθαρίσουμε σωστά τα πίσω δόντια που έτσι κι αλλιώς είναι πιο δύσκολα στον καθαρισμό, με αποτέλεσμα να μένουν υπολείμματα τροφών πάνω και ανάμεσά τους και στο τέλος να χαλάνε.
Αντιμετώπιση
Ένας φρονιμίτης που έχει βγει ή είναι παγιδευμένος μπορεί να βγει είτε με εξαγωγή είτε χειρουργικά αν είναι μέσα στα ούλα.
Την επέμβαση κάνει ο γναθοχειρουργός ή αν πρόκειται για εξαγωγή ο οδοντίατρος.
Πρέπει να έχει προηγηθεί ακτινογραφία ώστε να εντοπιστεί η ακριβής θέση του φρονιμίτη.
Η εξαγωγή ή η επέμβαση γίνεται με τοπική αναισθησία και διαρκεί λιγότερο από μία ώρα.
Όταν η επήρεια της αναισθησίας περάσει, ο ασθενής χρειάζεται να λάβει φαρμακευτική αγωγή με παυσίπονα γιατί υπάρχει έντονος πόνος που μπορεί να κρατήσει αρκετές μέρες και αντιβίωση.
Επειδή πρόκειται για μια επίπονη διαδικασία, ένας φρονιμίτης πρέπει να εξαχθεί μόνο όταν προκαλεί έντονο πόνο ή όταν ο οδοντίατρος κρίνει ότι θα βλάψει τα διπλανά δόντια ή όλη την οδοντοστοιχία, αν δεν υπάρχει αρκετός χώρος και γι’ αυτόν.
Επίσης, πρέπει να αφαιρείται όταν έχει δημιουργήσει κύστη σε εκείνο το σημείο ή όταν ο ασθενής υποφέρει από απανωτές λοιμώξεις που προκαλούνται επειδή ο φρονιμίτης βρίσκεται έγκλειστος ή ημιέγκλειστος στη θέση του.
